جذب سرمایهی ریسکپذیر مانعی دربرابر شکست ایجاد نمیکند. در ادامه چهار استارتاپ را بررسی میکنیم که در سال ۲۰۱۸ با وجود جذب بیش از یک میلیارد دلار سرمایهی VC، درهای شرکت خود را برای همیشه بستند.
یکی از سختترین چالشهای بنیانگذاران استارتاپها، تصمیمگیری دربارهی نحوهی تأمین مالی کسبوکار است. آیا شما ازطریق بوت استرپ و پسانداز خودتان سرمایهگذاری میکنید یا به کمک جذب سرمایه تأمین مالی میکنید؟ هرچند جذب سرمایه میتواند شامل تلاشهای فراوانی برای ترغیب دهها سرمایهگذار و مواجهشدن با دست رد بیپایان آنها باشد، اما اغلب به نظر میرسد این روش، جذابترین مسیر تأمین مالی است. گزارشهای خبری مربوطبه معاملات جدید، جذب سرمایههای کلان و اوج گرفتن میزان ارزشگذاریهای شرکتها میتواند موجب ناامیدی بنیانگذارانی شود که نتوانستهاند توجه و علاقهی شرکتهای معتبر VC را جلب کنند. اما همیشه مرغ همسایه غاز نیست و ترمشیتهای جذاب، تضمینکنندهی موفقیت نیستند، همانطور که در سال ۲۰۱۸ صدها استارتاپ با جذب سرمایههای عالی به شکست انجامیدند.
طبق گزارش سهماهه چهارم MoneyTree از PwC و CB Insights، سال ۲۰۱۸ رکورد سرمایهگذاری VC استارتاپها را با حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در ایالات متحده شکست؛ یعنی بیشترین مقدار در دوران دات کام. معاملات بزرگ و ارزشگذاریهای بزرگتر فراوان است و استارتاپها به جذب پول VC برای تأمین سرمایهی استارتاپ و رویاهای خود ادامه میدهند. پس چرا برخی از استارتاپها با تأمین مالی خوب و در برخی موارد با تأمین مالی سنگین هنوز هم برای زندهماندن تلاش میکنند؟ حقیقت این است که سرمایهی ریسکپذیر مانع شکست نمیشود. صدها استارتاپ پشتیبانیشده توسط VC که در سال ۲۰۱۸ شکست خوردند، میتوانند این را تأیید کنند. در ادامه چهار استارتاپ را بررسی میکنیم که در سال ۲۰۱۸ با وجود جذب بیش از یک میلیارد دلار سرمایهی VC، درهای شرکت خود را برای همیشه بستند.
Theranos
در صدر هر گزارشی از شکست استارتاپها در سال ۲۰۱۸، ترانوس قرار گرفته است؛ یک استارتاپ در حوزهی بیوتکنولوژی با روش انقلابی آزمایش خون که احتمالا یکی از بزرگترین رسوائیهای صنعت فناوری در سالهای اخیر است. این استارتاپ مستقر در پالو آلتو، با وجود جذب بیش از ۸۰۰ میلیون دلار (طبق گزارش Pitchbook)، مشهورترین شکست سال ۲۰۱۸ بود. در صنعتی که تحت سلطهی مردان بود،الیزابت هولمز، بنیانگذار شرکت با شگفتی فراوان پس از چندین دور تأمین مالی و صدها میلیون دلار جذب سرمایه، نامش در اکوسیستم استارتاپی بر سر زبانها افتاد. شکست ترانوس از این جهت چشمگیرتر بود که توانسته بود بیش از ۹ میلیارد دلار ارزشگذاری شود. به نظر میرسد داستان تبدیل «پولدار به فقیر» ترانوس خارج از محافل فناوری جذابیت بیشتری داشته؛ همانطور که یک فیلم با بازی جنیفر لارنس برای بازی نقش اصلی بنیانگذار ترانوس، الیزابت هولمز، در حال ساخت است.
Lytro
پس از شایعات اولیه مبنی بر اینکه گوگل قرار است لایترو، سازندهی دوربینهای میدان نوری را خریداری کند، این شرکت اعلام کرد که قرار است در ماه مارس ۲۰۱۸ تعطیل شود. این شرکت با وجود اینکه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار جذب سرمایه داشته، برای کاهش قیمت در بازار مصرف مشکل داشته است. مدیرعامل شرکت جیسون روزنتال در یک پست وبلاگی گفت:
واقعیت سرد و سخت این بود که ما در یک صنعت پایدار رقابت میکردیم که نیازمندیهای محصول بهشدت در ذهن مصرفکنندگان توسط شرکتهای بزرگتر و باسابقهتر تقویت شده بود.
Shyp
این شرکت مستقر در سان فرانسيسکو، ۶۲ ميليون دلار برای تأمين بودجه در زمينه پلتفرم تحويل سفارشات خود جذب کرد. شیپ در ابتدا بازار مصرفکننده را با نرخ حمل پنج دلار هدف قرار داد. هنگامی که بازار با شکست مواجه شد، آنها توجه خود را به مشتریان تجاری جلب کردند، اما تا آن زمان بخش عمدهای از سرمایهی خود را هزینه کرده بودند و درنهایت پول کافی برای این کار در اختیار نداشتند. مدیرعامل شرکت کوین گیبون میگوید:
نزدیکان من و آشنایان با کسبوکار شروع به هشداردادن کردند که بهدنبال مصرفکننده دویدن کار اشتباهی است. از اینها گذشته، مصرفکنندگان چندبار سفارش حمل کالایی را میدهند؟ من گوش ندادم. در حالیکه درنهایت به این مشاورهها توجه کردم، میتوانم با اطمینان بگویم که زودتر انجام ندادن این کار، بزرگترین پشیمانی من است.
Bluesmart
این شرکت نیویورکی سازندهی چمدان هوشمند، ۲۵.۶ میلیون دلار بهمنظور گسترش کسبوکار چمدان هوشمند خود جذب کرد. آنها با کمک جمعسپاری ۱۰.۰۰۰ سرمایهگذار در سال ۲۰۱۴، شروع پر سروصدایی داشتند. بااینحال، پس از آنکه سامسونگ سال گذشته پذیرفت که نمونههایی از گوشیهای هوشمند گلکسی نوت آن بهدلیل نقص در باتری منفجر شده یا آتش گرفته، خطوط هوایی، همراه داشتن موبایلها و پس از آن دیگر اشیاء حاوی باتریهای لیتیوم یون را ممنوع کردند. متاسفانه برای بلواسمارت باتریهای موجود در چمدان قابل حذف نبوده و ظاهراً یکشبه راهکار چمدان همراه آنها دیگر قابل تأیید نبود. با وجود بهترین تلاشها، به همین سادگی بعضی موارد فراتر از کنترل شما هستند و در مورد بلواسمارت مقررات جدید نشاندهندهی پایان کسبوکار بود.
داستانهای بسیار دیگری هم هست؛ درواقع صدها نمونه و درسهایی که برای یادگیری از هر یک از آنها وجود دارد. اما حقیقت این است که جذب سرمایهی VC هدف نهایی نیست. در عوض، این نشاندهنده آغاز یک سفر جدید برای استارتاپ است که همراهبا خود نتایج و حاکمیت بیشتری را به ارمغان میآورد. بهدستآوردن سرمایه، موفقیت را تضمین نمیکند، درواقع مبارزه پس از پول ادامه مییابد… فقط با دفاتر کار شیکتر. به استثنای مواردی که شما همچنان به افزایش سرمایه ادامه میدهید، سرمایهی ریسکپذیری که به سختی بهدست آوردهاید، شما را تنها تا اینجا میرساند و وقتی به این مرحله رسیدید بهتر است برنده باشید یا ترسی از پرداخت هزینهی آن نداشته باشید.