پردیس فناوری کیش-طرح مشاوره متخصصین صنعت ومدیریت-گروه شیمی
زاج ها:
به طور كلي زاجها، نمكهاي دوگانه سولفات اند. زاج ها فرمول شيميايي عمومي MAl(SO4)2. 12H2O را دارند
كه در آن M عملا” هر كاتيون يك اتمي و يك والانسي غير از Li+ است، يون Li+ آنقدر كوچك است كه چنانچه در ساختمان بلور قرار گيرد،
سبب ناپايدار شدن ان مي شود. درواقع زاجها از يونهاي [+M(H2O)6]+ ، [Al(H2O)6]3 و دو يون
SO4 دو بار منفي ساخته شده اند.
زاجها را براي انداختن ترشي و شور، براي تصفيه ي آب و فاضلاب،
براي سيمان ضد آب، براي كاغذ سازي و به عنوان عوامل ايجاد كف در كفهاي آتش نشاني به كار مي برند.
به عنوان مثال، آلومينيم سولفات جزء زاجها است. كه براي تصفيه آب به كار مي رود.
از زاجها در صنعت دباغي نيز به طور گسترده استفاده مي شود.
پوست از نظر شيميايي پليمري است از اسيدهاي آمينه كه آنها را اصطلاحا پروتئين مي‌نامند.
اسيدهاي آمينه از طريق پيوندهاي پپتيدي براحتي مي‌توانند تحت تاثير ميكرو ارگانيسم و عوامل بيروني ديگر قرار گيرند.
در اين صورت زنجير پروتئين گسسته شده و پوست كيفيت طبيعي خود را از دست خواهد داد.
از اينرو براي جلوگيري از هجوم و نفوذ ميكرو ارگانيسمها و عوامل موثر بيروني در پوست
بايد تغييراتي كه تغيير اساسي در ماهيت پوست وارد نكند بر روي آن بوجود آورد اين عمليات را دباغي پوست گويند.
دباغي با مواد گياهي از قسمتهاي مختلف گياه يعني پوست، تنه، برگ، شاخه،
ميوه و ريشه گياهان مي‌توان مواد دباغي تهيه كرد.
از آن جمله مي‌توان پوست درخت صنوبر، كاج، بلوط، فندق، كائوچو، سماق و … را نام برد.
براي تهيه عصاره يا جوهر دباغي، مواد مذكور را با روشهاي ويژه در آب مي‌خيسانند.
در اين عمل مواد جامد و مواد محلول براي دباغي بدست مي‌آيد.
به مواد جامد مقداري بي‌سولفيت سديم اضافه مي‌كنند تا اين مواد را حل كند.
دباغي با مواد شيميايي دباغي با كروم:
بر عكس مواد دباغي گياهي كه منشا گياهي دارند، دباغي با نمكهاي كروم منشا معدني داشته
و براي پوست‌ها سبك كارايي دارد.
براي تهيه مواد دباغي با كروم از سنگ معدن كروميت (متشكل از %68 اكسيد كروم ( III ) و %32 اكسيد آهن ( II )) استفاده مي‌شود.
دوام پوست دباغي شده با نمك كروم حدود سه برابر دوام پوست دباغي شده با مواد گياهي است.
دباغي با زاج سفيد:
اين نوع دباغي از روشهاي بسيار قديمي است. برتري دباغي خز با زاج سفيد در اين است كه به علت بيرنگ بودن آن، اثري بر روي موي خز باقي نمي‌ماند.
در صورتي كه در دباغي بوسيله مواد گياهي و كروم، موهاي پوست بيرنگ مي‌شود.
دباغي با نمكهاي آهن: در اين روش از نمكهاي مختلف آهن استفاده مي‌شود
كه از آن جمله مي‌توان سولفات آهن « III )، كلريد و سولفات آهن « III ) فتالاتهاي آهن « III ) و … را نام برد.
دباغي نيم زاجي:به سه روش انجام مي‌گيرد:
دباغي اوليه در محلول زاج سفيد و دباغي مجدد در محلول عصاره گياهي دباغي اوليه در محلول عصاره گياهي و دباغي مجدد در محلول زاج سفيد
دباغي با محلول عصاره گياهي و زاج سفيد بطور هم زمان
پوست دباغي شده كه در پايان بصورت چرم بدست مي‌آيد، داراي مقدار زيادي آب است
بنابراين قبل از هر عمل ديگر بر روي چرم حاصل، بايد آب از آن گرفته شود
اين عمل بوسيله ماشين آبگيري يا پرس كردن و … انجام مي‌گيرد
اما اين نام در موارد ديگري به طور اختصاصي استفاده مي شود.
زاج هاي رنگي، نامهايي است كه به برخي از نمكهاي سولفات فلزات (به علت رنگ آنها) نسبت مي دهند .
به عنوان مثال مس II سولفات CuSO4,5H2O را زاج آبي مي نامند. نمك اپسوم يا زاج سرخ به منيزيم سولفات MgSO4.7H2O اتلاق مي شود. زاج سبز نيز آهن II سولفات (FeSO4.7H2O) مي باشد.
مزایای استفاده از زاج سفید:
ماده‌ای مقرون به صرفه اما بسیار پرکاربرد است.
ازبین بردن باکتری هابا این ماده به راحتی ممکن می‌شود.
آسیبی برای پوست به همراه ندارد و با همه افرادسازگار است.
ماده‌ای در دسترس در تمامی فروشگاه‌ها و عطاری‌ها است.
آلوم ماده‌ای قابض است (یعنی خاصیت جمع کنندگی دارد که به همین دلیل طعم گسی در دهان ایجاد می‌کند).
ماده‌ای ضد عفونی کننده است.
در از بین بردن بوی نامطبوع تاثیر به سزایی دارد.
جهت اطلاعات بیشتربه سایت پردیس فناوری کیش مراجعه کنید.
