مسکونی سازی فضا
از زمان آغاز عصر فضا، بشر به دنبال تسخير و مسكونی سازی فضا بوده و تمام رشتههاي علمي مرتبط با دانش فضايي در پي حل چالشهاي پيش روي اكتشافات فضايي هستند تا بتوانند راه بشر را در دستيابي به فضا هموار كنند. اين تلاشها براي شناسايي مشكلات و ارائه راهحل براي مسكوني سازي ماه، مريخ و يا هر مكان ديگري در فضا است.
در آینده زمانی که انسانها به سیاره مریخ سفر کنند به میزان کافی و برای سالها نمیتوانند مواد خوراکی با سفینههای فضایی به سیاره حمل کنند و به ناچار باید با دگرگون کردن وضعیت و شرایط سیاره مریخ و احداث گلخانههای مصنوعی زمینه رشد گیاهان و کشاورزی را در سیاره امکان پذیر کرد.
دانشمندان در تلاش هستند تا راهکارهایی برای کمک به انجام فرآیند فتوسنتز در گیاهان پیدا کنند که به گیاهان اجازه رشد میدهد.
برخلاف کوههای یخی کره زمین که از آب یخ زده تولید شده اند، کوهها و مناطق یخ زده سیاره مریخ ترکیبی از آب یخ زده و دی اکسید کربن منجمد هستند. براثر گرم شدن سیاره با استفاده از فناوری پوشش ورق سیلیکا، گاز دی اکسید کربن آزاد و به این ترتیب نوعی اثر گلخانهای مشابه کره زمین در سیاره مریخ به وجود میآید که وضعیت آن را به تدریج برای زندگی انسانها و رشد گیاهان مساعد میکند.
در طرح ابداعی دانشمندان دانشگاه نیس و ادینبورگ، نوعی ورقهای ماده سیلیکا با ضخامت ۲ تا ۳ سانتی متر برروی مناطقی از سیاره مریخ قرار میگیرد و به این ترتیب اشعههای مضر UV خورشید مسدود و هدایت میشود و وضعیت مناسب برای رشد گیاهان و انجام عمل فتوسنتز به وجود میآید.
همچنین استفاده از پوشش سیلیکا میتواند از گیاهان و انسانها در برابر اشعههای مرگبار کیهانی و درجه حرارت منفی ۷۳ درجه سلیسیوس سیاره سرخ محافظت کند.
کارشناسان در نظر دارند از ورقهای سیلیکا برای ساخت گنبدهای مسکونی یا حتی ایجاد لایههایی ویژه در جو سیاره مریخ استفاده کنند.
از دیگر طرحهای دانشمندان برای ایجاد زندگی در سیاره مریخ، تولید آب مایع و استخراج آن از لایههای عمقی سیاره است که برای این کار آزمایشهایی در درههای خشک قطب جنوب و کشور شیلی انجام میشود.
به گفته محققان سیاره مریخ بیشترین شباهت را به سیاره زمین دارد هرچند که سیارهای خشک و دارای میزان زیاد دریافت اشعههای کیهانی، خاک حاوی مواد شیمیایی سمی و جوی ناپایدار فاقد اکسیژن و نیتروژن کافی است.
کره زمین از نظر ترکیب بدنه، اندازه و گرانش (جاذبه) سطح با سیاره ناهید (زهره) همانندیهای زیادی دارد اما مشابهتها با مریخ برای سکونت گزیدن انسانها مناسبتر به نظر میآیند. این مشابهتها عبارتند از:
1) روز مریخی (معروف به هور) بسیار با روز زمینی نزدیک است. یک روز که بر مبنای خورشید محاسبه شدهباشد در کره مریخ ۲۴ ساعت و ۳۹ دقیقه و ۳۵٫۳۲۴۴ ثانیه است.
2) پهناوری رویه کره مریخ فقط ۲۸٫۴ درصد از مساحت رویه کره زمین کمتر است و مقدار خشکیهای زمین فقط کمی بیش از سطح مریخ است.
3)انحراف محوری مریخ ۲۵٫۱۹ درجه و انحراف محوری زمین ۲۳٫۴۴ درجه است. در نتیجه مریخ هم مانند زمین فصل دارد.
4) مریخ جو دارد. با وجود رقیق بودن (۰٫۷ جو زمین) این جو در برابر پرتوافکندنهای خورشیدی و کیهانی مقداری حفاظت فراهم میکند. از وجود این جو همچنین میتوان برای ترمز هوایی فضاپیماهای واردشونده به مریخ استفاده کرد که این کار پیش از این بارها انجام شدهاست.
5) مشاهدات اخیر فضاگردهای ناسا وجود آب در سیاره ی مریخ را تأیید کردهاست. از قرار معلوم، مریخ مقادیر قابل توجهی از تمامی عناصر لازم برای نگهداری از زیست، از نوع زمینیاش، را داراست.
یکی از نگرانیهای دانشمندان آلودگی سیاره مریخ به وسیله انسانها و تجهیزات آنهاست که برای رفع این مشکل احداث زیستگاههایی برای زندگی انسانها میتواند اثر گذارباشد و مانع از آلودگی سیاره مریخ شود.