بازیافت پلاستیک

پردیس فناوری کیش – طرح مشاوره متخصصین صنعت – گروه محیط زیست

صنعت بازیافت پلاستیک در ایران

این روزها پلاستیک‌ها در تمامی ابعاد زندگی بشر دیده می‌شوند، تقریباً در تمام صنایع و ساخت اکثر وسایلی که استفاده می‌کنیم از آنها استفاده شده است، هر یک از وسایل پلاستیکی که استفاده می‌کنیم طول عمری دارند که پس از پایان این دوره دور انداخته می‌شوند و به ضایعات پلاستیکی تبدیل می‌شوند، به عنوان مثال در سطح جهان روزانه چندین میلیون تن ضایعات  پلاستیک از بسته بندی مواد غذایی و یا بطری‌های آب و نوشیدنی و… تولید می‌شود.

در ایران هم بخشی از ضایعات پلاستیکی ، به چرخه ی تولید باز میگردد اما این میزان از کشور های اروپایی به مراتب کمتر است.

دلیل اصلی آن هم این است که فرآیند تفکیک از همان خانه در کشور های اروپایی صورت میگیرد.

عدم توانایی در تامین ضایعات

یکی از اصلی ترین چالش ها برای تولید کنندگان و فعالان صنعت بازیافت تامین بار یکدست و مستمر است. بسیاری تصور میکنند چون مصرف پلاستیک در کشور بالاست بنابراین ضایعاتش هم به وفور یافت میشود.

 این تصور کاملا غلط است!!!

بسیاری از از ضایعات پلاستیک که در پسماندهای شهری وجود دارد عملا غیر قابل استفاده میشوند و بسیاری از آنها همراه با پسماند شهری دفن یا سوزانده میشوند. مابقی ضایعات پلاستیک هم توسط پیمانکاران شهرداری به صورت دستی و با نیروی انسانی تفکیک و جداسازی میشوند .

بخاطر عدم استفاده یا استفاده محدود از ماشین آلات پیشرفته برای تفکیک و جداسازی ( که قیمت چند میلیون دلاری دارند) در ایران ، میزان ضایعات قابل استفاده برای بازیافت پلاستیک که از پسماند های شهری بدست می آید جوابگوی نیاز بازار نیست و بسیاری از ضایعات بدست آمده نیز کیفیت چندانی ندارند.

البته ضایعات پلاستیک فقط محدود به ضایعات شهری نمیباشد.

ضایعات را میتوان به : ضایعات شهری ، ضایعات صنعتی ، ضایعات بخش کشاورزی ، تقسیم بندی کرد.

مراحل کلی بازیافت پلاستیک

به‌طور کلی ۳ روش برای بازیافت پلاستیک وجود دارد:

– بازیافت مکانیکی
– بازیافت شیمیایی
– بازیافت انرژی

روند بازیافت پلاستیک

مراحل بازیافت زیر برای عموم پلاستیک‌ها صادق است ولی استثناهایی هم وجود دارد مانند سبد که میتوان آنها را آسیاب نمود و پس از آسیاب بسته بندی و به مرحله گرانول سازی و حتی جهت تولید مجدد سبد ارسال کرد و یا پلاستیک‌هایی که از خط تولید کارخانه ها می‌آید و تمیز است با پلاستیکهایی که از سطح شهر جمع‌آوری می‌شود متفاوت است.

در زیر یک فرآیند کامل را شرح دادیم:

– قرار دادن ضایعات بر روی تسمه نقاله
– جداسازی بر اساس جنس پلاستیک
– جداسازی بر اساس رنگ
– جداسازی مواد دیگر ( فلز، چوب، شیشه و…. )
– شستشوی اولیه (پیش شستشو)
– خورد کردن و آسیاب نمودن
– شستشو با آب سرد
– جداسازی در آب سرد بر اساس دانسیته
– شستشوی سایشی جهت از بین بردن اثر چسب و یا ذراتی که به سختی بر روی پلاستیک‌ها چسبیده است
– شستشو با آب گرم: این مرحله از شستشو برای همه مواد پلاستکی لازم نیست و برای برخی الزامی است به عنوان مثال جهت بازیافت PET حتما باید با آبگرم شستشو انجام پذیرد و برای موادی که چرب است نیز باید انجام پذیرد.
– آبگیری
– خشک کردن
– جداسازی لیبل ( این مرحله در برخی از خطها در ابتدای خط است )
– کندر ( جهت نایلونها و مواد پلاستیکی سبک)
– تولید گرانول  ( این مرحله توسط اکسترودر انجام میپذیرد )