پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت ومدیریت_دپارتمان فناوری اطلاعات وارتباطات
یک شبکه کامپیوتری مجموعه کامپیوترهایی است که به منظور به اشتراک گذاری منابع اطلاعاتی به هم متصل شده اند. متداول ترین مرجع اشتراک اطلاعات امروزه اینترنت است. خود اینترنت را می‌توان یک شبکه بزرگ کامپیوتری دانست. سایر منابع مشترک می‌توانند شامل چاپگر یا سرور فایل باشند.
هر یک از کامپیوترهای موجود در شبکه، یک نود نامیده می‌شوند. اتصال بین رایانه‌ها از طریق کابل کشی، معمولاً کابل اترنت یا به صورت بی سیم و از طریق امواج رادیویی قابل انجام است. کامپیوترهای متصل می‌توانند منابعی مانند دسترسی به اینترنت، چاپگرها، سرورهای فایل و سایر موارد را به اشتراک بگذارند. شبکه یک اتصال چند منظوره است که به یک کامپیوتر واحد اجازه می‌دهد کارهای بیشتری انجام دهد.
انواع شبکه
شبکه‌های کامپیوتری به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که بسته به گستردگی محیطی که باید پوشش دهند و تعداد کامپیوتر‌ها و نود‌هایی که به آنها متصل می‌شوند از ویژگی‌ها و امکانات مختلفی برخوردارند. در ادامه به تفصیل به بررسی ویژگی‌ها، کاربرد‌ها، مزایا و معایب انواع این شبکه‌ها خواهیم پرداخت. البته شبکه‌ها به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوندکه ما دومورد رامورد بررسی قرارمی دهیم.
- WAN: شبکه محیط گسترده یا همان Wide Area Network
- MAN: شبکه محیط شهری یا همان Metropolitan Area Network
- LAN: شبکه محیط محلی یا همان Local Area Network
- PAN: شبکه محیط شخصی یا همان Private Area Network
WAN چیست؟
شبکه محیط گسترده یا WAN نوعی از شبکه‌های ارتباطی است که می‌تواند دستگاه‌ها را از چندین مکان و در سراسر جهان به هم متصل کند. WANها بزرگترین و گسترده ترین شکل شبکه‌های کامپیوتری هستند که تا به امروز در دسترس هستند.
این شبکه‌ها اغلب توسط ارائه دهندگان خدمات ایجاد می‌شوند که WAN را به مشاغل، مدارس، دولت‌ها یا عموم مردم اجاره می‌دهند. این مشتریان تا زمانی که به WAN ایجاد شده دسترسی داشته باشند می‌توانند از شبکه برای رله و ذخیره داده یا ارتباط با سایر کاربران، صرف نظر از موقعیت مکانی آنها، استفاده کنند. دسترسی به این شبکه از طریق لینک‌‌های مختلف مانند شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN) یا خطوط، شبکه‌های بی سیم، شبکه‌های تلفن همراه یا اینترنت امکان پذیر است.
کاربرد WAN
در سازمان‌های بین المللی، WAN به آنها اجازه می‌دهد تا بدون تأخیر کارهای اساسی روزمره خود را انجام دهند. کارمندان از هر جایی می‌توانند از WAN اداری برای به اشتراک گذاشتن داده‌ها و برقراری ارتباط با همکاران استفاده کنند یا به سادگی در ارتباط با مرکز منابع داده یا همان دیتابیس اصلی آن سازمان بمانند. متخصصان خبره شبکه به سازمانها کمک می‌کنند تا شبکه گسترده داخلی خود و سایر زیرساخت‌های مهم فناوری اطلاعات را حفظ کنند تا مشکلی برایشان پیش نیاید و سهوا اطلاعات مهم خود را از دست ندهند.
مزایای شبکه WAN
متمرکز ساختن زیرساخت‌های فناوری اطلاعات: بسیاری از متخصصان این موضوع را اصلی ترین ویژگی WAN می‌دانند. برای مثال فرض کنید شما می‌خواهید اطلاعات دانشجویان سراسر ایران را مدیریت کنید. بجای اینکه برای هر دانشگاه یک سرور جداگانه فراهم کنید که هزینه‌های زیادی برای شما به بار خواهد آورد، با یک سرور اصلی که همه دانشگاه‌ها به آن وصل هستند کار خود را پیش خواهید برد. در این صورت همه اطلاعات هم در یک مخزن مرکزی جمع آوری شده اند و دسترسی و مدیریت آنها به سادگی صورت می‌گیرد.
حفاظت قوی تر از اطلاعات و حریم خصوصی: زمانی که شما داده‌های خود را از طریق WAN منتقل می‌کنید، خود به خود یک لایه محافظتی رمزگذاری شده به آن اضافه می‌شود تا از دسترس هکرها دور بماند.
برقراری تماس‌های صوتی: اگر ارائه دهنده سرویس WAN شما، امکان انتقال داده‌های صوتی را داشته باشد، شما می‌توانید با استفاده از این امکان در هزینه‌های تماستان صرفه جویی کنید.
معایب شبکه WAN
هزینه بالای راه اندازی: WAN ها سیستم‌های پیچیده ای هستند در نتیجه راه اندازی آن بسیار هزینه بر است و به نسبت بزرگی شبکه، قیمت راه اندازی بالاتر هم می‌رود.
به وجود آمدن مشکلات امنیتی: از آنجایی که شاخه‌های مختلف به سرور مرکزی وصل هستند، مدیریت امنیت در همه این شعبه‌ها هزینه بالایی می‌برد و امکان دارد باعث بوجود آمدن مشکلاتی مانند سرقت اطلاعات یا خرابی پرونده‌ها بشود.
مسائل مربوط به تعمیر و نگهداری: کار کنترل و نگهداری از شبکه WAN باید به صورت منظم انجام بگیرد تا از هرگونه خرابی و مشکل جلوگیری شود.
MAN چیست؟
شبکه متروپولیتن (MAN) یک شبکه رایانه ای بزرگ است که یک منطقه شهری یا دانشگاه را در بر می‌گیرد. دامنه جغرافیایی آن بین WAN و LAN قرار دارد. MAN ها اتصال به اینترنت را برای شبکه‌های محلی در کلانشهرها فراهم می‌کنند و آنها را به شبکه‌های وسیعتر مانند اینترنت وصل می‌کنند. همچنین می‌توان از آن در تلویزیون کابلی استفاده کرد.
کاربرد MAN
شبکه محیط شهری (MAN) یک شبکه کامپیوتری است که معمولاً در یک شهر یا دانشگاه بزرگ قرار دارد. MAN در بیشتر موارد با استفاده از یک شریان اصلی با ظرفیت بالا، مانند فیبر‌های نوری، تعدادی از شبکه‌های ناحیه محلی یا همان LAN را بهم متصل کرده و اطلاعات را به سطوح بالاتر مانند WAN یا اینترنت منتقل می‌کند.
MAN برای یک منطقه جغرافیایی بزرگتر از یک شبکه محلی بهینه شده است. مثلا از چندین بلوک ساختمان گرفته تا کل شهر. MAN ممکن است متعلق به یک سازمان مادر باشد، اما زیر شاخه‌های این سازمان همگی از این شبکه استفاده خواهند کرد. MAN توسط سازمان‌های خدمات عمومی و دولتی هم استفاده می‌شود. این سازمانها از این شبکه برای ارائه خدمات اینترنت استفاده می‌کنند.
مزایای شبکه MAN
قیمت کمتر به نسبت WAN: این شبکه کارایی خوبی دارد و ارزان تر است. داده‌ها در این شبکه به راحتی و به صورت متمرکز مدیریت می‌شوند.
سرعت بالاتر از WAN: شبکه MAN از فیبر نوری استفاده می‌کند بنابراین سرعت داده به راحتی می‌تواند به ۱۰۰۰ مگابیت بر ثانیه برسد
اشتراک اینترنت: در برخی از انواع نصب MAN، کاربران می‌توانند اتصال اینترنتی خود را به اشتراک بگذارند. بنابراین چندین کاربر می‌توانند از همان اینترنت پرسرعت استفاده کنند.
معایب شبکه MAN
دشوار بودن مدیریت آن: هرچه شبکه MAN بزرگتر شود، نگهداری و مدیریت آن سخت تر می‌شود. این به دلیل ملاحظات امنیتی و دیگر پیکربندی‌هایی که روی این شبکه انجام می‌گیرد اتفاق می‌افتد.
اختلاف سرعت اینترنت: اگر MAN بر روی خطوط سیم‌هایی مسی اجرا شده باشد، سرعت آن بسیار پایین خواهد بود. معمولا در آغاز راه پیاده سازی زیرساخت‌های فیبر نوری با خود هزینه‌هایی را به همراه دارد.
حمله هکرها: در MAN احتمال حمله هکرها به شبکه در مقایسه با LAN بسیار زیاد است. بنابراین ممکن است داده‌ها فاش شوند. می‌توان اطلاعات را ایمن کرد اما به پرسنل آموزش دیده و ابزارهای امنیتی بالا نیاز است.