http://kishindustry.ir/

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت ومدیریت_دپارتمان فنی ومهندسی:

آسیب سازند چیست؟

 از مهمترین کاربردهای یک چاه می توان به تولید سیالات هیدروکربوری و نیز تزریق سیالات مختلف از جمله آب یا گاز با هدف ازدیاد برداشت و یا دفع آب های زائد می باشد.

پدیده آسیب سازند به هرگونه فرآیند مضری اطلاق می شود که با تأثیر بر روی سازند مخزنی و بویژه تراوایی سنگ مخزن، قابلیت تولید یک چاه نفتی یا گازی و یا قابلیت تزریق پذیری یک چاه را نسبت به حالت طبیعی آن کاهش دهد.

بنابرابن آسیب سازند یک پدیده ی نامطلوب است که در صورت بروز می تواند مشکلات عملیاتی و زیان های اقتصادی فروانی ایجاد کند. کاهش نرخ تولید یا دبی نفت و گاز از چاه، کاهش نرخ قابل تزریق آب و گاز به درون سازند، افزایش افت فشار در اثر تولید و کوتاه شدن عمر مخزن و نهایتاً کاهش ذخایر هیدروکربنی که تولید آنها با رعایت صرفه اقتصادی مقدور می باشد، همگی از آثار آسیب سازند هستند.

پدیده آسیب سازند می تواند در تمام مراحل مختلف حفاری، تکمیل چاه، تحریک چاه، تعمیر چاه و تولید از چاه اتفاق افتد. عواملی که می توانند موجب آسیب رسانی به سازند شوند را می توان در چهار گروه اصلی دسته بندی کرد:

·         عوامل مکانیکی

·         عوامل شیمیایی

·         عوامل بیولوژیکی

·         عوامل حرارتی

آسیب سازند یک پدیده اجتناب ناپذیر است. هرچند که با رعایت اصول مهندسی می توان از شدت آن کاست و یا بروز آن را به تعویق انداخت اما در بلند مدت ترمیم سازند جهت حفظ توان تولید اقتصادی یک چاه، ناگزیر است. جهت ترمیم سازند یا می بایست پوسته ایجاد شده در اطراف چاه را حذف کرد و یا به طریقی با عبور از آن ارتباط حفره چاه با بخش آسیب ندیده سازند را برقرار نمود.

اولین گام در ترمیم سازند شناخت دقیق عوامل ایجاد آسیب و نوع و شدت آسیب است. تست های آزمایشگاهی یک عامل کلیدی در شناخت آسیب ایجاد شده هستند. همچنین مجموعه ی کاملی از تاریخچه چاه مورد نیاز است که اطلاعات تمامی فازها از حفاری تا تولید را بدست دهد. اطلاعات جمع آوری شده می بایست توسط تیمی از متخصصان که شامل زمین شناس، متخصص ژئوشیمی، شیمی دان و البته مهندس نفت است مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد و روش بهینه ترمیم سازند و چگونگی اعمال آن تعیین گردد

http://kishindustry.ir/

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی مهندسی

ترکیبات شیمی چای:

در چای چندین امینواسید وجود اما بیشترین میزان اسید امینه چای راتیانین تشکیل می دهد. عمده طعم چای به خاطر وجود همین ماده است.

1- چاي سياه (BLACK TEA):

روند توليد آن به اين نحو مي بـاشد که برگهاي چاي را پس از برداشت آن در دما و رطوبت کـنـتـرل شـــده رهــا مي کنــنــد تــــا اکسيد گردد.
اکسـيـداسيـون در چاي سبز قابل ملاحظه بوده و مدت آن 2 هفته تا يک ماه بطول مي انجامد. سـپس برگـ هاي چاي خشک مي گــردند تا رونداکسيداسيون متوقف گردد. چاي سـياه نـســبت به انواع ديگر کافئين بيشتري دارد به‏هـمين خاطر طعم آن قويتر مي بـاشد. امــا بــر خلاف چاي سبز، چاي سياه طعم خودرا پس از گذشت سالها از تاريخ توليد حفظ ميکند. اين نوع چاي متداولترين و پر مصرف ترين نوع چاي در دنيا مي باشد.

2-چاي سبز(GREEN TEA):

 رونـد اکـسـيداسيون در ايـن نوع چاي پس از حداقل اکـسيد شدگي متوقف مي گـردد.
پـس از چـيـدن بـرگ هــاي چـاي سـريـعا بـا بـخـــار آب داغ آنزيم هاي اکسيد کـنـنـده موجود در برگ هاي چاي را از ميان بـرده و سـپـس بـرگ ها را خشک مي کنند. در واقـع در چـاي ســــبز مرحله اکسيداسيون حذف مي گردد. اين نوع چاي طعم ملايم و گياه مانندي دارا بوده و بيشتر در چين و ژاپن مصرف مي گردد.

3- چاي اولانگ(OOLONG):

اولانـگ بـه مـعـــني اژدهاي سبز مي بـاشد و مرحله اکسيداسيون آن 2 تا 3 روز بطول مي انجامد. اين چاي نيز در چين و ژاپن مصرف مي گـردد. 

4- چاي سفيد(WHITE TEA):

در تهيه آن از برگ هاي تازه روئيده (جوانه ها) چاي استفاده مي گردد که اکسيد نيز نمي گردند. بيشترين اثر ضد سرطاني را اين نوع چاي به خود اختصاص داده است. اين چاي در چين مصرف مي گردد.

ترکيبات تشکيل دهنده چاي 

1-کافئين. 

2- تيوفيلين (THEOPHYLLINE):

 اين ماده ساختاري همچون کافئين دارد که هم در چاي سبز و هم سياه موجود مي باشد. اثرات آن در بدن عبارت است از:

شل کردن عضلات نايژه هاي ريه، افزايش جريان خون کليه ها، افزايش انقباض پذيري و کارايي عضلات قلب، افزايش ضربان قلب، کاهش فشار خون و اثرات ضد التهابي.

3- تانين (TANNIN):

يک پلي فنول تلخ مزه ميباشد. که اثر آن در بدن آرام بخشي سيستم عصبي مرکزي انسان مي‏باشد. يک عيب تانن اين است که از جذب مواد معدني به ويژه آهن ممانعت مي کند.

4- تيانين (THEANINE):

در چاي چندين آمينو اسيد وجود دارد اما بيشترين ميزان اسيد آمينه چاي را تيانين تشکيل مي دهد. عمده طعم چاي به خاطر وجود همين ماده است.

5- کاتچين  CATECHIN:

اين ماده بسيار مفيد بوده و براي سلامتي بسيار سودمند است.

کاتچين در چاي سبز و سياه وجود داشته اما ميزان آن در چاي سبز بيشتر ميباشد. اثرات آن در بدن عبارتند از:

ضد سرطان مي باشد، کاهش دهنده کلسترول خون، يک آنتي بيوتيک و آنتي ويروس قوي، جلوگيري از افزايش يافتن فشار خون و جلوگيري از افزايش يافتن قند خون. 

6- ويتامين هاي E,C,B COMPLEX:

ويتامين اي يک آنتي اکسيدان قوي ميباشد که براي بدن بسيار مفيد است. ويتامين سي کاهش دهنده استرس بوده و علايم سرماخوردگي را نيز تقليل مي دهد. ويتامين ب کمپلکس کمک مي کند به متابوليسم کربوهيدرات ها.   

7- فلورايد و فلووانوئيد (FLAVONOID):

فلورايد در استحکام دندان و فلووانوئيد از ايجاد بوي بد دهان پيشگيري کرده و همچنين ديواره عروق خوني را تحکيم مي کند.

8- همچنين چاي حاوي فيبر، کربوهيدرات، ليپيد و کاراتنوئيد نيز مي باشد.

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی مهندسی

گلیسرین:

(به انگلیسی: Glycerin) یک الکل سه عاملی است که به دلیل دارا بودن پیوند هیدروژنی با هر نسبتی در آب و اتانول حل می‌شود؛ ولی در دیگر حلال‌ها بسیار کم محلول است. گلیسرول شیرین، شفاف، بی‌رنگ، بی‌بو و چسبناک است و در حضور گرما و مواد آب‌گیر (مانند H S O 4 K {\displaystyle HSO_{4}K} )، آب از دست داده به آلدئید دودکننده با بوی بد که دماغ انسان را به شدت آزار می‌دهد تبدیل می‌شود. ایجاد آکرولئین با این مشخصات راهی برای تشخیص گلیسرول است. گلیسرول ۳ گروه هیدروکسیل دارد که مسئول حلالیت در آب می‌باشد.

گلیسیرین
نام‌گذاری آیوپاکpropane-123-triol
دیگر نام‌هاglycerin glycerine 1
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۵۶-۸۱-۵
پاب‌کم	753
کم‌اسپایدر	733
UNII	PDC6A3C0OX
دراگ‌بانک	DB04077
KEGG	D00028
ChEBI	CHEBI:17522
ChEMBL	CHEMBL692
کد اِی‌تی‌سی	A06AG04,A06AX01 (WHO)‎ QA16QA03
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES C(C(CO)O)O
InChI InChI=1S/C3H8O3/c4-1-3(6)2-5/h3-6H,1-2H2  Key: PEDCQBHIVMGVHV-UHFFFAOYSA-N InChI=1/C3H8O3/c4-1-3(6)2-5/h3-6H,1-2H2 Key: PEDCQBHIVMGVHV-UHFFFAOYAF
خصوصیات
فرمول مولکولی	C۳H۸O۳
جرم مولی	۹۲٫۰۹ g mol−1
شکل ظاهری	clear colorless liquid hygroscopic
بوی	odorless
چگالی	1.261 g/cm3
دمای ذوب	17.8 °C 291.0 K 64.0 °F
دمای جوش	‎290 °C 563 K554 °f[۱
ضریب شکست (nD)	1.4746
گرانروی	1.412 Pa·s
خطرات
MSDS	JT Baker
لوزی آتش
نقطه اشتعال	160 °C (closed cup) 176 °C (open cup)
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

گلیسرول در طبیعت بیشتر به صورت ترکیب با اسیدهای چرب است که چربی را می‌سازد. برای نمونه یک مولکول گلیسرول با ۱ یا ۳ اسید چرب مونوگلیسرید یا تری‌گلیسرید را می‌سازد؛ مانند روغن نباتی و … .

گلیسیرین در رده درمانی عوامل موضعی پوستی قرار دارد و اشکال دارویی آن لوسیون و شیاف است.

موارد مصرف

از گلیسیرین خالص در داروسازی استفاده می‌شود. گلیسیرین برای تهیه لوسیون کرم‌های صورت به کار می‌رود، زیرا رطوبت را در سطح پوست نگه می‌دارد. از این ماده برای تهیه لوازم آرایشی نیز استفاده می‌شود، چون حلال خوبی است و باعث جذب رطوبت در سطح پوست می‌شود و پوست را نرم و چرب می‌کند. گلیسیرین به صورت شیاف به‌عنوان ملین‌هیپراسموتیک و نرم‌کننده برای پیش‌گیری از یبوست استفاده می‌گردد. همچنین به‌دلیل مزهٔ شیرین گلیسرین، از آن در ساخت آبنبات نیز استفاده می‌گردد.

مکانیسم اثر

چون گلیسیرین یک مایع با قدرت بالای جذب رطوبت هوا است با استفاده از صابون‌های گلیسیرینه پوست دست خشک نمی‌شود.

خواص گلیسیرین

گلیسیرین یک الکل سه عاملی با فرمول C3H5(OH)3 است. گلیسیرین مایعی زلال، بی‌رنگ و بدون بو است. در معرض هوا به آرامی رطوبت را جذب می‌کند. گلیسیرین به هر نسبتی در آب و اتانول حل می‌شود اما در حلال‌های آلی مانند کلروفرم، اتر، بنزن و… حل نمی‌شود. بیشتر ترکیباتی که در آب یا الکل حل نمی‌شوند، در گلیسیرین محلول هستند.

سایر کاربرد

از گلیسیرین در صابون‌سازی، برای تولید صابون‌های شفاف و در صنایع بهداشتی و آرایشی استفاده می‌شود. در ساخت مواد منفجره مثل نیترو گلیسیرین، برای روغن‌کاری ابزارها و تأسیسات فلزی و نیز برای جلوگیری از یخ بستن جک‌های هیدرولیکی از گلیسیرین استفاده می‌شود.

گلیسرول

گلیسرول (گیلیسیرین) یک ترکیب ساده (مشروب الکلی قندی) می‌باشد. چون بی‌رنگ، بی‌بو و حلال است به‌طور گسترده‌ای در فرمولاسیون داروها استفاده شده‌است. استحکام گلیسرول در تمام ترکیبات تری گلیسیریدی مرکزی و اصلی است. گلیسرول شیرین مزه و در کل غیر سمی می‌باشد.

تولید

حدوداً ۹۵۰۰۰۰ تن گلیسرول در هر سال در آمریکا و اروپا تولید شده‌است. ۳۵۰۰۰۰ تن از گلیسرول در آمریکا تنها از ۲۰۰۰–۲۰۰۴ تولید شده‌است. تولید آن در سوختهای بیوزیستی (همان‌طور که دستور EU 2003/30/EC ذکر شده‌است) افزایش خواهد یافت. نیاز به جایگزینی ۵٫۷۵ درصد از سوختهای نفتی با سوخت زیستی در تمام ایالتهای آمریکا در ۲۰۱۰ دارد و چون گلیسرول یک محصول فرعی در تولید بیو دیزل زیستی می‌باشد پیش‌بینی شده که تا سال ۲۰۲۰ تولید آن شش برابر بیشتر از تقاضا خواهد شد.

تولید از چربی‌ها و روغن‌ها

تری گلیسیریدهای موجود در چربی‌ها و روغن‌ها در تعریف استرهای گلیسرول با زنجیره بلند اسیدهای کربوکسیلیک می‌باشند. هیدرولیز (صابون سازی) یا ترانس‌استریفیکیشن این تری گلیسیریدها کمیتهای متناسب با وزن اتمی از گلیسرول را تولید می‌کند. در این طرح گلیسرول که به عنوان یک محصول مشترک در تولید نمک‌های کربوکسیلیک زنجیره بلند است به عنوان صابون استفاده شده‌است.

گلیسرول همچنین یک محصول فرعی از تولید دیزل زیستی از طریق ترانس استرسازی می‌باشد. این شکل از گلیسیرین خام اغلب ظاهری تیره با یک قوام چسبناک و شبیه شربت دارد. تری گلیسیریدها با یک الکل مانند اتانول می‌شکنند و به اتیل استر اسیدهای چرب و گلیسرول تجزیه می‌شوند.

گلیسرول از تری گلیسیریدها در مقیاس زیاد تولید شده‌است اما محصول خام دارای کیفیت متغیری است با یک قیمت فروش کمتراز ۸–۱ سنت آمریکا برای هر پوند در سال ۲۰۱۱. این گلیسرول می‌تواند خالص شود اما فرایند ان هزینه بر و گران می‌باشد. در نتیجه بخش مهمی از گلیسرول خام به عنوان هدر رفته در نظر گرفته می‌شود. برخی گلیسرول‌ها برای تولید انرژی سوزانده می‌شوند اما ارزش گرمایی پایین است. گلیسرول خام از هیدرولیز تری گلیسیریدها می‌تواند توسط طرز عمل با کربن فعال شده خالص شود تا ناخالصی‌های ارگانیک را از بین ببرد و حذف کند فلز قلیایی تا استرهای گلیسرول عکس‌العمل نشان نداده حذف کند و تبادل یون تا نمک‌ها را حذف کند و از بین ببرد. گلیسرول با خلوص بالا (% ۹۹٫۵) توسط عصاره‌گیری چند مرحله‌ای به دست می‌آید. خلأ به دلیل نقطه جوش بالای گلیسرول (۲۹۰ درجه حرارت) کمک‌کننده است.

گلیسرول ترکیبی

گلیسرول ترکیبی به موادی اشاره می‌کند که از منابع غیر تری گلیسیریدی بدست می‌آید. گلیسرول ممکن است همچنین توسط ریشه‌های مختلف از پروپیلن تولید شود. فرایند دی پیکلرو هیدرین از همه مهم‌تر است شامل کلرینه کردن پروپیلن می‌شود تا کلرید آلیل بدهد که با هیپوکلریت اکسید شده‌است و به دی کلرو هیدرین تبدیل شده که با یک پایه قوی عکس‌العمل نشان می‌دهد تا اپی کلرو هیدرین بدهد. اپی کلرو هیدرین سپس هیدرولیز می‌شود تا گلیسرول بدهد. فرایندهای آزاد از کلرین از پروپیلن شامل ترکیب گلیسرول از اکرولین و اکسید پروپیلن می‌شود. به دلیل تأکید روی دیزل زیستی از آنجاییکه گلیسرول یک محصول هدر رفته‌است بازار برای گلیسرول خیلی نامطلوب است و این فرایندهای قدیمی خیلی اقتصادی نیستند. به دلیل عرضه بیش از تقاضای گلیسرول تلاش‌هایی انجام شده‌است تا گلیسرول را به پیش مرحله‌هایش تغییر دهد مانند اکرولین و اپی کلروهیدرین.

کاربردها

صنعت غذا (صنایع غذایی)

در غذا و آشامیدنی‌ها گلیسرول به عنوان یک ماده‌ای که رطوبت را به خود جذب می‌کند حلال و شیرین‌کننده خدمات می‌دهد و ممکن است به حفظ غذاها کمک کند. این همچنین به عنوان پرکننده در غذاهای با چربی کم که از نظر اقتصادی آماده شده‌اند استفاده می‌شود (مثل کلوچه‌ها) و به عنوان یک عامل ضخیم‌کننده در نوشابه الکلی استفاده می‌شود. گلیسرول و آب استفاده می‌شوند تا انواع مشخص و معین برگ‌ها را نگهداری کنند. مانند یک جانشین قند و شکر حدوداً ۲۷ کیلو کالری در هر قاشق چای خوری دارد و ۶۰ درصد شیرین تر از چغندر قند می‌باشد. این باکتری را تغذیه نمی‌کند که پلاک‌ها و جرم‌ها را شکل می‌دهد و باعث حفره‌های دندانی می‌شوند. به عنوان یک افزودهٔ غذایی گلیسرول با شمارهٔ E422 نام‌گذاری شده‌است. این به یخ زدن اضافه شده تا از خیلی سخت شدن آن جلوگیری شود. همانطور که در غذاها استفاده شده‌است گلیسرول توسط انجمن رژیم آمریکا مانند یک کربوهیدرات طبقه‌بندی شده‌است. مؤسسه دارو و غذا آمریکا طراحی کربوهیدرات شامل تمام مواد تغذیه دارای کالری بدون پروتیین و چربی می‌شود. گلیسرول یک تراکم کالری مشابه به شکر دارد اما یک گلیسمیک پایین‌تر و سوخت و ساز متفاوت درون بدن دارد بنابراین برخی مختصات تغذیه‌ای گلیسرول را به عنوان یک شیرین‌کننده سازگار با رژیم‌های کربوهیدرات پایین می‌پذیرد.

کاربردهای مراقبت شخصی و داروشناسی

شیاف‌های گلیسرول به عنوان ضد یبوست استفاده می‌شوند. گلیسرول در آماده‌سازی‌های مراقبت شخصی و داروشناسی و پزشکی استفاده می‌شود عمدتاً به عنوان یک وسیله پیشرفت برقی – فراهم کردن روغن کاری و به عنوان ماده‌ای که رطوبت را به خود جذب می‌کند استفاده می‌شود. در درمان پیشگیری آلرژی – شربت‌های سرما خوردگی – اکسپکتورانت و اکسیر – خمیر دندان – دهان شویه- محصولات مراقبت پوست- کرم اصلاح- محصولات مراقبت مو – صابون‌ها و روغن‌های شخصی مبنی بر آب دیده شده‌است. در اشکال استفاده جامد مثل قرص‌ها – گلیسرول به عنوان عامل نگهدارنده قرص استفاده می‌شود. برای مصرف عمومی- گلیسرول توسط آمریکا در میان نوشیدنی‌های الکلی قندی به عنوان یک تغذیه پر کالری طبقه‌بندی شده‌است.

گلیسرول یک محتوی از صابون گلیسیرین می‌باشد. روغن‌های ضروری برای رایحه و عطر خوب اضافه شده‌است. این نوع از صابون توسط مردم با پوست حساس و به آسانی آسیب دیده استفاده می‌شود زیرا از خشکی پوست با ویژگی‌های مرطوب‌کنندگی اش جلوگیری می‌کند. رطوبت از طریق لایه‌های پوست جذب می‌شود و از خشکی زیاد و تبخیر جلوگیری می‌کند یا آن را آهسته می‌کند. با منافع مشترک گلیسیرین یک جزء معمول در بسیاری از دستورهای نمک‌های حمام می‌باشد. اگر چه برخی ادعاها که به دلیل ویژگی‌های جذب رطوبت گلیسیرین است می‌تواند بیشتر یک تأخیر اندازه باشد تا سودی داشته باشد.

گلیسرول می‌تواند به عنوان یک مند یبوست وقتی که وارد رکتوم در شیاف یا شکل دوز پایین‌تر ۲ تا ۱۰ میلی لیتر استفاده شود. این مخاط مقعد را می‌سوزاند و یک تأثیر هایپروزموتیک دارد. اگر به صورت دهانی استفاده شود اغلب مخلوط شده با اب میوه تا مزه شیرینی اش را کاهش دهد. گلیسرول می‌تواند باعث یک کاهش سریع و موقتی در فشار داخلی چشم شود این می‌تواند برای درمان فوری اولیه فشار چشم شدید مفید باشد.

افشره‌های گیاهی

وقتی در افشره‌ها روش تک رنگ استفاده می‌شود به ویژه به عنوان یک حلال ۱۰ درصد گلیسرول جوهر سازو را از ته‌نشین شدن در افشره‌های اتانول گیاهان (ته رنگ) جلوگیری می‌کند. این همچنین به عنوان یک جایگزین بدون الکل در اتانول به عنوان حلال در اماده‌سازی افشره‌های هربال استفاده شود. این کمتر فشرده است وقتی در یک روش ته رنگ استاندارد استفاده می‌شود. گلیسرول حدوداً ۳۰ درصد ارامتر توسط بدن جذب می‌شود که باعث یک بارگلسیمیک کمتر می‌شود. ته رنگ‌های مبنی بر الکل می‌تواند همچنین الکل حذف شده داشته باشد و با گلیسرول برای نگهداری ویژگی‌هایش جایگزین شود. چنین محصولاتی بدون الکل نیستند یا در حالت علمی یا قابل مصرف اما باید در تمام مثال‌های دقیق تر به محصولات الکل حذف شده اشاره کرد. تولید کنندگان افشره مایع اغلب در آب‌های گرم هرب را افشره می‌کنند پیش از اینکه گلیسرین به آن اضافه کنند تا گلیسریت بسازند وقتی به عنوان یک افشره بوتانیکال (گیاهی بدون الکل واقعی یعنی اتانول) استفاده می‌شود که در روش‌های مبنی بر دینامیک بدون ته رنگ جدید حلال است. گلیسرول نشان داده است با درجه بالا از افشردگی برای بوتیکال‌ها شامل حذف جانشین‌های زیاد و محتویات پیچیده را می‌شود داشته باشد با یک قدرت فشرده که می‌تواند الکل و حلال‌های الکل در آب را ریول کند.

این گلیسرول شامل چنین قدرت فشرده‌سازی بالا می‌باشد فرض می‌شود که گلیسرول با ساختار سه اتمی با روش‌های دینامیک بر خلاف روش‌های ته رنگ غیر فعال استاندارد که بهتر در ساختار دو اتمی الکل قرار دارد استفاده می‌شود. گلیسرول ویژگی درونی و ذاتی غیرطبیعی یا یک جانشین گیاهی الکلی یعنی اتانولیک، متانولیک الکل (چوب) و غیره را شامل می‌شود. گلیسرول یک عامل نگهدارنده برای افشره گیاهی است که وقتی در غلظتهای مناسب در یک پایه حلال افشره استفاده می‌شود. اجازه تغییر یا کاهش اکسید شدن یک جانشین افشره پایان یافته را حتی بعد از چندین سال نمی‌دهد. هم گلیسرول و اتانول عامل‌های نگهدارنده در دسترسی هستند. گلیسرول در عمل ضد باکتری است و اتانول در عمل باکتری است.

ضد انجماد

مانند اتیلن گلیکول و پروپالین گلیکول، گلیسرول، یک کوزموتروپ غیر یونی است که پیوندهای هیدروژنه قوی با مولکول‌های آب را شکل می‌دهد، در مقایسه و با پیوندهای هیدروژنه آب-آب این شکل‌گیری کریستال لاتنیک را از یخ بدون حرارت به‌طور خاصی پایین رفته‌است می‌شکند، حداقل نقطه ذوب حدود ۳۶- درجه فارنهایت / ۳۷٫۸- درجه سلسیوس با ۷۰ درصد گلیسرول در آب می‌باشد. گلیسرول به‌طور تاریخی به عنوان ضد انجماد برای کاربردهای حرکتی پیش از جایگزینی با اتیلن گلیکول استفاده می‌شود. که یک نقطه انجماد پایین‌تر دارد. در حالیکه حداقل نقطه انجماد یک مخلوط گلیسرول-آب بالاتر از یک مخلوط آب-گلیسرول اتیلن می‌باشد. گلیسرول سمی نیست و برای استفاده در کاربردهای حرکتی چندین بار مورد بررسی قرار می‌گیرد.

در آزمایشگاه گلیسرول معمول حلال برای عامل‌های آنزیمی نگهداری شده در دماهای زیر صفر درجه به دلیل افت دمای انجماد می‌باشد. این همچنین به عنوان یک نگهدارنده سرما استفاده شده‌است که گلیسرول در آب حل نشده‌است تا آسیب توسط کریستال‌های یخ به ارگانیسم‌های آزمایشگاه را کاهش می‌دهد کخ در محلول‌های یخ زده و منجمد نگهداری شده‌است مانند باکتری، کرم‌ها و جنین پستانداران.

میانجی‌ها و واسطه شیمیایی

گلیسرول استفاده شده‌است تا نیتروگلیسرین تولید کند که یک جز ضروری منفجر شونده‌های مختلف مانند دینامیت، ژلیگنیت (ماده ژلاتینی و منفجره‌ای که از نیتروگلیسیرین ساخته می‌شود) و محرک‌هایی شبیه کوردیت می‌باشد. اعتماد روی صابون‌سازی تا محصول مشترک گلیسیرین مصرف شده این را سخت تر کرده‌است تا تولید را افزایش دهیم تا تقاضای دوران جنگ را فراهم کند در اینجا فرایندهای ترکیب گلیسرین اولویت‌های دفاع ملی در روزهای نزدیک به جنگ جهاتی دوم بودند. نیتروگلیسرین، هم چنین گلیسریل ترنیترات شناخته می‌شود معمولاً انجنیا پکتور آزاد می‌کند که به صورت قرص‌های زیر زبانی یا اسپری استفاده می‌شود. آلیل یدید یک ساختار شیمیایی برای پلیمرها، نگهدارنده‌ها، کاتالیزورهای ارگانومیک و داروشناسی می‌تواند توسط استفاده از فسفرهای المانی و ید در گلیسرول شود یک دغدغه اصلی تحقیق انجام شده‌است تا سعی شود محصولات ارزش افزوده از گلیسرول خام (شامل ۲۰ درصد آب و کاتالیزور استری می‌شود) از تولید دیزل زتی به دست می‌آید. منبع وقتی سوزانده می‌شود یا گاز گرفته می‌شود همچنین مورد کشف قرار گرفته‌است.

واحد تولید گاز هیدروژن

استات گلیسرین (به عنوان سوخت اضافی بالقوه)

تبدیل به پروپالین گلیکول

تبدیل به آلرولین

تبدیل به اتانول

تبدیل به اپکلرو هیدرین، مواد خام برای اپوکسی رسین

سوخت و ساز

گلیسرول یک پیش‌ساز برای ساخت تری گلیسیریدها و فسفولیپیدها در بافت چرب و کبد است. هنگامیکه بدن چربی ذخیره شده را به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کند گلیسرول و اسید چرب در جریان خون رها می‌شوند، گلیسرول در گردش پروتئین‌ها را مانند گلوکز یا فروکتوز گلیکیت نمی‌کند و منجر به تشکیل محصولات نهایی پیشرفته گلیکیت (AGEs) نمی‌شود.

در برخی ارگانیسم‌ها گلیسرول می‌تواند به‌طور مستقیم وارد مسیر گلیکولیز شود و بنابراین انرژی برای سوخت و ساز سلولی را فراهم کند یا بالقوه به گلوکز تبدیل شود (گلوکونئوژنز). پیش از اینکه گلیسرول بتواند وارد مسیر گلیکولیز یا گلوکونئوژنز (بسته به شرایط فیزیولوژیکی) شود ابتدا می‌بایست به گلیسرآلدئید ۳ فسفات (توسط آنزیم گلیسرول کیناز) تبدیل شود. آنزیم گلیسرول‌کیناز عمدتاً در کبد و کلیه وجود دارد اما همچنین در دیگر بافت‌ها شامل عضلات و مغز نیز موجود می‌باشد. در بافت چربی، گلیسرول ۳ فسفات از دی‌هیدروکسی استون فسفات با آنزیم گلیسرول ۳ فسفات دهیدروژناز به دست میاید.

گلیسرول وقتی هضم می‌شود سمیت کمتری دارد. متوسط دوز کشنده (LD50) با مصرف دهانی برای موش‌ها ۱۲۶۰۰ و ۸۷۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم برای هر موش است.

موارد تاریخی آلودگی و ناخالصی با دی اتیلن گلیکول

گلیسرول و دی اتیلن گلیکول از نظر ظاهر، بو و مزه غیرقابل تشخیصند لذا احتمال جابجایی یا ناخالصیشان بالاست. سازمان غذا، دارو و مواد آرایشی فدرال در ۱۹۳۷ موردی از آلودگی الگزیر سولفانیلامید را با دی اتیلن گلیکول مشاهده کرد. پس از آلودگی به وجود آمده توسط دی اتیلن گلیکول در ۴ می ۲۰۰۷ سازمان غذا و داروی آمریکا به تمام سازندگان آمریکایی داروها پیشنهاد کرد که تمام بسته‌های گلیسرول مصرفی برای دی اتیلن گلیکول سمی مورد آزمایش و تست قرار گیرد. این توصیه به دنبال کشف صدها کیلو چربی سمی در پاناما که ادعا شد اشتباهاً توسط شرکت پانامانیایی وارد شده‌است انجام شد. دی اتیلن گلیکول ارزانتر به عنوان گلیسرول گرانتر دوباره نام‌گذاری شده‌است.

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی مهندسی

وایتکس:

آب ژاول یا هیپوکلریت سدیم که در فارسی به آن مایع سفیدکننده و وایتکس (یکی برندهای تولید کننده ) نیز گفته می‌شود و بوی تند و شدیدی دارد، محلولی است که برای گندزدایی، سفیدکردن و بوزدایی به کار می‌رود.

Sodium hypochlorite
دیگر نام‌هاSodium chlorate(I)
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۷۶۸۱-۵۲-۹
پاب‌کم	۲۳۶۶۵۷۶۰
کم‌اسپایدر	۲۲۷۵۶
UNII	DY38VHM5OD
شمارهٔ ئی‌سی	231-668-3
شمارهٔ یواِن	1791
KEGG	D01711
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	NH3486300
کد اِی‌تی‌سی	D08AX07
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES [Na+].[O-]Cl
InChI InChI=1S/ClO.Na/c1-2;/q-۱;+۱  Key: SUKJFIGYRHOWBL-UHFFFAOYSA-N InChI=1/ClO.Na/c1-2;/q-۱;+۱ Key: SUKJFIGYRHOWBL-UHFFFAOYAD
خصوصیات
فرمول مولکولی	NaOCl
جرم مولی	74.442 g/mol
شکل ظاهری	greenish-yellow solid
بوی	disagreeable and sweetish
چگالی	1.11 g/cm3
دمای ذوب	۱۸ درجه سلسیوس (۶۴ درجه فارنهایت؛ ۲۹۱ کلوین) pentahydrate
دمای جوش	‎101 °C, 374 K, 214 °F decomp.
انحلال‌پذیری در آب	29.3 g/100mL (0 °C)
اسیدی (pKa)	>7
خطرات
MSDS	ICSC 1119 (solution,>10% active chlorine) ICSC 0482 (solution, <10% active chlorine)
شاخص ئی‌یو	۰۱۷-۰۱۱-۰۰-۱
طبقه‌بندی ئی‌یو	Corrosive (C) Dangerous for the environment (N)
کدهای ایمنی	R31, R۳۴, R50
شماره‌های نگهداری	(S1/2), S۲۸, S45, S۵۰, S61
لوزی آتش	OX
ترکیبات مرتبط
دیگر آنیون‌ها	سدیم کلرید سدیم کلریت سدیم کلرات سدیم پرکلرات
دیگر کاتیون‌ها	لیتیم هیپوکلریت کلسیم هیپوکلریت
ترکیبات مرتبط	هیپوکلرو اسید
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

یک بطری محتوی آب ژاول

کاربرد

آب ژاول را برای گندزدایی و بوزدایی به کار می‌برند. از این ماده در صنعت به عنوان رنگ‌زدا و سفیدکننده پارچه و خمیر کاغذ استفاده می‌شود. در خانه‌ها برای ضدعفونی کردن و سفید کردن رخت‌ها به هنگام رختشویی از آب ژاول استفاده می‌کنند. این محلول با نام‌های گوناگون در بازار به فروش می‌رسد.

ویژگی‌های شیمیایی

آب ژاول یا وایتکس که مایعی سفید کننده به‌شمار می‌رود، محلولی است حاوی درصدی از سدیم هیپوکلریت (NaOCl) محلول در آب. این نسبت بسته به مصارف مختلف، متفاوت است.

آب ژاول ماده‌ای سمی است. رنگ آن نزدیک به زرد و طعم و بوی آن تند است. خاصیت ضدعفونی‌کننده آب ژاول به دلیل تولید کلر آزاد می‌باشد. اگر با آب جوش ترکیب شود باعث آزاد شدن گاز کلر می‌شود. چنانچه به اشتباه نوشیده شود باید فوراً شیر نوشید.

فرایند تولید

آب ژاول را از دمیدن گاز کلر درمحلول سدیم هیدروکسید تهیه می‌کنند. از جمله آزمایش‌هایی که روی آب ژاول انجام می‌شود تعیین مقدار «کلر آزاد» و تعیین مقدار NaOH است. «کلر آزاد» در اینجا اصطلاح است، چون در اینجا اکسیدکنندگی ناشی از یون هیپوکلریت است نه گاز کلر. طبق تعریف، «کلر آزاد» یک ترکیب سفیدکننده برابر مقدار کلری است که قدرت اکسیدکنندگی‌اش معادل قدرت هر مول از ترکیب موردنظر باشد.

آب ژاول محلولی ناپایدار است و در اثر حرارت و نور به تدریج خاصیت خود را از دست می‌دهد.

تولید به روش تزریق گاز کلر

Cl_۲ + NaOH —-> NaClO + NaCl + H_۲O

همان‌طور که از واکنش بالا پیداست، چنانچه گاز کلر را در محلول سود سوزآور وارد کنید، آب ژاول تولید می‌شود. تمامی مخازن و لوله‌های داخل آن که برای تولید مایع سفیدکننده بکار می‌روند باید از جنس PVC باشند، زیرا گاز کلر در مجاورت با رطوبت با هر فلزی ترکیب می‌شود؛ و باعث خوردگی آن می‌شود.

در داخل مخزن سود را می‌ریزند و از پایین گاز کلر را وارد می‌کنند. میل ترکیبی گاز کلر با سود بسیار زیاد است، به همین دلیل گاز کلر در خلال زمانی که از ته مخزن به سطح مخزن می‌رسد، جذب می‌شود.

در اینجاست که هرچه خروجی گاز کلر از سطح مخزن کمتر باشد نشاندهنده این است که واکنش دارد به خوبی صورت می‌گیرد.

آنچه در رابطه با تهیه آب ژاول به روش فوق اهمیت دارد، دقت در کنترل، به هنگام تولید آن است زیرا چنانچه تزریق کلر قبل از خاتمه عمل متوقف نشود، واکنش برعکس شده و بسرعت دما بالا می‌رود و محصول از بین می‌رود. حسگری که اپراتور واحد تولید آب ژاول را در قطع به موقع تزریق گاز کلر یاری می‌دهد ORP نام دارد و بر اساس اکسایش /کاهش کار می‌کند.

اگر pH به حدود ۱۲/۲ تا ۱۲ برسد واکنش پایان یافته‌است. از آنجائیکه هرچه محیط سردتر باشد واکنش نیز بهتر صورت می‌گیرد بایستی دقت شود تا دما از ۴۲ درجه سانتیگراد بالاتر نرود. در یک تولید نرمال، گاز کلر از حدود ۲۰ درجه شروع شده و در دمای ۴۲ درجه پایان می‌گیرد.

تاریخچه

این محلول را برتوله، کشف کرد و چون نخست در محله ژاول پاریس تولید می‌شد، به آب ژاول معروف شد.

• پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی مهندسی

کربن فعال:

(به انگلیسی: Activated carbon) یا کربن اکتیو به گروهی از مواد کربنی با پوکی و سطح داخلی بالا اطلاق می‌شود که به‌دلیل مساحت داخلی قابل توجه، ساختار پوک و منفذی، ظرفیت جذب بالا، قابلیت فعال‌سازی مجدد سطح و همچنین قیمت پائین در مقایسه با جاذب‌های غیرآلی مانند زئولیتیک، مادهٔ منحصربه‌فردی می‌باشند. کاربرد مهم و قابل اهمیت آنها در جداسازی بو، رنگ، مزه‌های غیردلخواه از آب در عملیات‌های خانگی و صنعتی، بازیافت حلال، تصفیه هوا به‌ویژه در رستوران‌ها، صنایع غذائی و شیمیائی می‌باشد. کربن فعال

برای مثال سطح خارجی یک گرم از کربن فعال در حدود ۳،۰۰۰ مترمربع سطح تماس دارد.

کربن فعال از پیرولیز موادکربنی از قبیل چوب، زغال‌سنگ ، هسته یا پوسته میوه‌ها مانند پوسته نارگیل حاصل می‌گردد و در مراحل بعدی تحت عملیات فعال‌سازی قرار می‌گیرد. پیرولیز موادکربنی، بدون حضور هوا، باعث تخریب مولکول‌های غیرآلی می‌شود که یک ماده پودری کربنی از آن ایجاد خواهد شد. جسم تولیدشده دارای سطح ویژه و تخلخل بالایی می‌باشد. سه فرایند اصلی برای فعال‌سازی کربن در نظر گرفته می شود:

1. فعال‌سازی با بخار
2. فعال‌سازی با دی اکسید کربن
3. فعال‌سازی شیمیایی

در میان سه روش بالا فعال‌سازی با بخار بهترین گزینه به لحاظ زیست محیطی و اقتصادی است درحالی‌که فعال‌سازی شیمیایی بیشترین سطح و تخلخل را حاصل می‌کند.

موارد مصرف دارویی

برای درمان بعضی از مسمومیت دارویی یا سموم خوراکی در ساعات اولیه پس از مصرف بکار میرود.

مکانیسم اثر

کربن فعال به دلیل داشتن خلل و فرج با اتصال به داروها و سموم موجود در لوله گوارشی جذب آنها را مختل می‌کند.

متابولیسم دارو

مصرف آن خوراکی و جذب آن بسیار اندک است..

عوارض جانبی

سوء جذب و اسهال، تداخل در جذب سایر داروهای خوراکی.

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی مهندسی

شیمی دارویی:

(به انگلیسی: Medicinal Chemistry یا Pharmaceutical Chemistry) نام شاخه‌ای از دانش بنیادین شیمی است که به بررسی و استفاده از ترکیبات شیمیایی با هدف درمان، در سیستم‌های زیستی می‌پردازد. نکسیوم یک مهارکننده‌های پروتون پمپ است و برای کاهش تولید اسید معده استفاده می‌شود..

این دانش از دانش‌های پایه در داروسازی به‌شمار می‌رود و بخش گسترده‌ای از داروها از مطالعات در این زمینه حاصل می‌شوند. تاریخ معرفی شیمی دارویی به عنوان علم اولین فارماکوپه در قرن ۱۶ و قرنهای بعد منتشر شد. گنجینه عوامل دارویی سرشار از داروهای جدید با منشأ گیاهی و معدنی معرفی شدند. در اواخر قرن ۱۹، شیمی دارویی با کشف «پل ارلیش» که او را پدر شیمی درمانی جدید می‌نامند، در ارتباط با اینکه ترکیبات شیمیایی در برابر عوامل عفونی ویژه‌ای از خود سمیت انتخابی نشان می‌دهند، دچار یک تحول شگرف شد.

در همین دوران، «امیل فیشر»، نظریه قفل و کلید را که یک تغییر منطقی برای مکانیسم عمل داروها بود، ارائه داد. تحقیقات بعدی ارلیش و همکارانش، منجر به کشف تعداد زیادی از عوامل شیمی درمانی جدید شد که از آن میان ، آنتی‌بیوتیک‌ها و سولفامیدها، از همه برجسته‌تر بودند.

زیرشاخه‌ها

• شیمی آلی دارویی، میان‌رشته‌ای از شیمی آلی و شیمی دارویی است که بیشتر بر سنتز داروهای آلی متمرکز است.
• شیمی معدنی دارویی، میان‌رشته‌ای از شیمی معدنی و شیمی دارویی است که در آن با استفاده از ترکیبات فلزی مخصوصاً فلزات واسطه، به درمان بیماری‌ها پرداخته می‌شود.
• زیست‌شیمی دارویی، میان‌رشته‌ای از زیست‌شیمی و شیمی دارویی است که به برهم‌کنش‌های شیمیایی میان دارو و سیستم زیستی می‌پردازد.
• شیمی‌فیزیک دارویی، میان‌رشته‌ای از شیمی‌فیزیک و شیمی دارویی است که به بررسی خواص فارماکوکنیتیکی و فارماکودینامیکی داروها می‌پردازد.
• شیمی سرطان، میان‌رشته‌ای از سرطان‌شناسی و شیمی دارویی است که بر ساخت داروهای ضدسرطانی تمرکز دارد.

شیمی پزشکی

بسیاری از کاربردهای شیمی در دانش پزشکی، مربوط به داروها نیست. در این میان تابش‌درمانی، تشخیص پزشکی و شیمی سلولی از مهمترین این زمینه‌ها می‌باشند. اما چون از دیرباز عبارت Medicinal Chemistry در زبان فارسی با عبارت شیمی دارویی ترجمه شده‌است، شیمی پزشکی با شیمی دارویی (به انگلیسی: Pharmaceutical Chemistry) در آن زبان، با معنای تلفیقی به کار برده می‌شوند.

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی مهندسی

سدیم هیدروکسید:

(به انگلیسی: Sodium hydroxide) یا سود سوزآور (به انگلیسی: Caustic Soda) ترکیبی معدنی با فرمول شیمیایی NaOH است. این ماده یک ترکیب یونی جامد سفیدرنگ است که از کاتیون سدیم (⁺Na) و آنیون هیدروکسید (^–OH) تشکیل شده است. این ترکیب، در تماس با پوست می تواند سوختگی شیمیایی شدید ایجاد کند.

سدیم هیدروکسید به شدت در آب انحلال پذیر بوده و به راحتی رطوبت و کربن دی اکسید موجود در هوا را جذب می کند.

سدیم هیدروکسید
Preferred IUPAC nameSodium hydroxid
نام‌گذاری اتحادیه بین‌المللی شیمی محض و کاربردیSodium oxidan
دیگر نام‌هاCaustic soda Lye
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۱۳۱۰-۷۳-۲
پاب‌کم	۱۴۷۹۸
کم‌اسپایدر	۱۴۱۱۴
UNII	55X04QC32I زبان
شمارهٔ ئی‌سی	215-185-5
شمارهٔ یواِن	1823
KEGG	D01169
MeSH	Sodium+Hydroxide
ChEBI	CHEBI:32145
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	WB4900000
مرجع جی‌ملین	68430
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES O[Na]
InChI InChI=1S/Na.H2O/h;1H2/q+1;/p-۱  Key: HEMHJVSKTPXQMS-UHFFFAOYSA-M InChI=1/Na.H2O/h;1H2/q+1;/p-۱ Key: HEMHJVSKTPXQMS-REWHXWOFAM
خصوصیات
فرمول مولکولی	NaOH
جرم مولی	39.9971 g mol-1
شکل ظاهری	White waxy opaque crystals
چگالی	2.13 g cm−3
دمای ذوب	۳۱۸ درجه سلسیوس (۶۰۴ درجه فارنهایت؛ ۵۹۱ کلوین)
دمای جوش	‎1388 °C, 1661 K, 2530 °F
انحلال‌پذیری در آب	1110 g dm-3 (at 20 °C)
انحلال‌پذیری در methanol	238 g dm-3
انحلال‌پذیری در ethanol	<<139 g dm-3
فشار بخار	<2.4 kPa (at 20 °C)
اسیدی (pKa)	13
ضریب شکست (nD)	1.412
ترموشیمی
آنتروپی مولار استاندارد So298	64.46 J K-1 mol-1
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfHo298	-425.93 kJ mol-1
خطرات
MSDS	External MSDS
GHS pictograms
شاخص ئی‌یو	۰۱۱-۰۰۲-۰۰-۶
طبقه‌بندی ئی‌یو	C
کدهای ایمنی	R۳۵
شماره‌های نگهداری	(S1/2), S26, S37/39, S45
لوزی آتش	ALK
ترکیبات مرتبط
دیگر آنیون‌ها	سدیم هیدروسولفید
دیگر کاتیون‌ها	سزیم هیدروکسید Lithium hydroxide پتاسیم هیدروکسید روبیدیم هیدروکسید
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

سدیم هیدروکسید جامد بیشتر به صورت‌ پرک (فلکس)، دانه‌ای و بلوک‌های قالبی برای فروش عرضه می‌شود.

تاریخچه

سدیم هیدروکسید در ابتدا توسط سازندگان صابون تولید می‌شد.^[دستورالعملی از ساخت سدیم هیدروکسید توسط دانشمند مسلمان قرن ۱۳ میلادی “المختاره” در کتاب ” المخترع في فنون من الصنع ” یافت شده‌است که توسط “المظفر یوسف ابن عمر ابن علی ابن رسول” پادشاه یمن گردآوری شده‌است. شیمی‌دان و باستان‌شناس انگلیسی “هنری ارنست استپالتون (۱۸۷۸–۱۹۶۲)” شواهدی ارائه داده‌است که محمد زکریای رازی سدیم هیدروکسید را می‌شناخته‌است این دستورالعمل شامل گذراندن پی در پی آب از درون مخلوطی از قلیا (که خاکستر علف شور saltwort بود) و آهک خام بود که به این روش سدیم هیدروکسید بدست می‌آمد. صابون سازان اروپایی همین دستورالعمل را پیروی می‌کردند.

روش‌های تهیه

الکترولیز محلول سدیم کلرید

بیشترین مقدار هیدروکسید سدیم تولیدی، از طریق فرایند الکترولیز محلول‌های سدیم کلرید در یکی از انواع ظروف الکترولیتی بدست می‌آید. به عنوان نمونه، در فرایند پیل جیوه (کاستنر-کلنر Castner-Kellner)، از جریانی از جیوه به عنوان کاتد استفاده می‌شود و ملغمه سدیم حاصل با آب ترکیب می‌شود و تولید سدیم هیدروکسید می‌نماید و در فرایند دیگر به نام پیل دیافراگم، الکترولیت از آند به کاتد حرکت می‌کند و دیافراگم (از جنس پنبه کوهی یا سایر مواد غشایی)، فراورده‌های آند و کاتد را از هم جدا می‌سازد. در هر دو فرایند، علاوه بر سدیم هیدروکسید، گاز کلر و نیز گاز هیدروژن تولید می‌شود.

فرایند سودا-آهک

یک فرایند قدیمی‌تر برای تولید سود سوزآور، عبارت از فرایند سودا – آهک می‌باشد که در آن سودا اَش (کلسیم هیدروکسید)، در واکنش با سدیم کربنات به کاستیک سودا تبدیل می‌شود.

Ca(OH)_۲ + Na_۲CO_۳ → CaCO_۳ + ۲ NaOH

کاربرد

سدیم هیدروکسید، به عنوان یک باز قوی، یکی از مواد شیمیایی صنعتی بسیار مهم به‌شمار می‌رود. برای نمونه، تولید سود در سال ۱۹۸۰ در آمریکا، ۱۲ میلیون تن بوده‌است. تولید این ماده شیمیایی پایه؛ که در تولید تمامی انواع مواد شیمیایی به نحوی کاربرد دارد، از ۶۰۳۹۰ کیلوتن در سال ۲۰۱۲ به ۷۲۱۰۳ کیلوتن در سال ۲۰۱۶ افزایش یافت که میانگین رشد ۴٫۵۳ درصد است. چین بزرگترین تولیدکننده سود جهان است که ۴۵٫۵۵ درصد از سهم بازار در صنعت سدیم هیدروکسید را در سال ۲۰۱۶ داشت. در بازار مصرف، چین و آمریکای شمالی، اصلی‌ترین مصرف‌کننده‌های این ماده هستند که برآورد شده به ترتیب ۴۲٫۷۹٪ و ۲۰٫۲۹٪ در سال ۲۰۱۶ مصرف کرده‌اند. زمینه‌های مختلف کاربرد سدیم هیدروکسید از جمله در تولید مواد شیمیایی، ابریشم مصنوعی، خمیر کاغذ و کاغذ، در تولید رنگ، آلومینیوم، مواد پتروشیمی و پارچه، صابون و مواد شوینده است.

همچنین در آزمایشگاه‌ها برای تعیین غلظت اسیدهای مجهول درتیتراسیون اسید- باز از محلول قلیایی سدیم هیدروکسید استاندارد استفاده می‌شود. در صنایع غذایی از این ماده جهت تلخی زدایی از زیتون استفاده می‌شود. سود سوزآور در دو نوع مایع و جامد در کارخانه‌ها تولید می‌شود.

کاربردهای سود کاستیک پرک (به انگلیسی: Caustic Soda Flakes) در صنعت بسیار وسیع است، صنایع مختلف با رویکردهای مختلف از این ماده استفاده می‌کنند. برخی از این صنایع عبارتند از:

• صنایع رنگرزی
• تولید کارتن و کاغذ
• صنایع چرم و نساجی
• صنایع نفت و گاز و پترو شیمی
• خنثی‌سازی اسید و باتری سازی
• چربی گیرها و سایر صنایع وابسته
• صنایع غذائی، صنایع شیر، کنسرو سازی
• نوشابه سازی، کارخانه قند و شکر، کارخانه روغن
• صنایع دارو سازی، الکل‌سازی و آرایشی و بهداشتی
• صنایع فلزی و تولید شیشه روی، آلومینیوم، گالوانیزه و آبکاری
• سود پرک کاربرد فراوانی در صنعت نفت و گاز دارد
• سود پرک کاربرد فراوانی در صنایع نظامی دارد.
• سود پرک برای صنایعی که با عوامل بیماری‌زا مواجه می‌شوند هم کاربرد دارد.
• سود پرک در صنعت پلیمر و پت هم مصرف فراوانی دارد لذا به عنوان چربی بر استفاده می‌شود.

آزمایش‌های آن

اگر سدیم هیدروکسید را با هیدروکلریک اسید مخلوط کنیم ماده‌ای به نام سدیم کلرید بوجود می‌آید. در طی این واکنش گاز هیدروژن نیز آزاد می‌شود. علاوه بر این واکنش، واکنشی نیز بین سدیم هیدروکسید و نیتریک اسید نیز وجود دارد که در طی این واکنش سدیم نیترات بوجود می‌آید. نحوه ساخت سدیم هیدروکسید نیز روش جالب و بسیار بسیار ساده‌ای است. این واکنش این چنین است که سدیم را درون آب می‌ریزیم در صورتی که مقدار سدیم زیاد باشد خطر آتش‌سوزی و انفجار نیز وجود دارد.

واکنش با فلزات

سدیم هیدروکسید در واکنش با فلز آلومینیوم گاز هیدروژن تولید می‌کند.

2Al + 2 NaOH + 6 H₂O → 2 NaAl(OH)₄ + 3 H₂

ایمنی

سوختگی شیمیایی ناشی از محلول سدیم هیدروکسید-عکس ۴۴ ساعت پس از تماس گرفته شده‌است.

مانند دیگر اسیدهای خوراکی و قلیایی، تنها قطره ای از محلول سدیم هیدروکسید می‌تواند به راحتی پروتئین‌ها و چربی‌ها را در بافت‌های زنده از طریق هیدرولیز آمید و هیدرولیز استر تجزیه کند، که در نتیجه باعث سوختگی‌های شیمیایی می‌شود و ممکن است باعث ایجاد کوری دائمی در هنگام تماس با چشم شود. قلیای جامد آن همچنین می‌تواند در صورت وجود آب، مانند بخار آب، طبیعت خورنده خود را نشان دهد؛ بنابراین، هنگام استفاده از این مواد شیمیایی یا محلول‌های آن، همیشه باید از تجهیزات حفاظتی مانند دستکش‌های لاستیکی، لباس ایمنی و حفاظت چشم استفاده شود. اقدامات استاندارد اولیه برای شستشوی ماده قلیایی از روی پوست، مانند سایر مواد خورنده دیگر، شستشو با مقدار زیادی آب است. شستشو برای حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه باید ادامه یابد.

سلول‌های باتری لیتیومی، در صورت بلعیده شدن، حتی اگر خرد نشده باشد باعث آسیب جدی می‌شود. آسیب ناشی از محتویات باتری نیست، بلکه جریان الکتریکی ایجاد شده باعث ایجاد سدیم هیدروکسید می‌شود و مری و رگ‌های خونی را می‌سوزاند و می‌تواند منجر به خونریزی منجر به مرگ شود.

علاوه بر این، انحلال سدیم هیدروکسید بسیار گرمازاست و گرمای حاصل می‌تواند باعث سوختگی با گرما یا آتش گرفتن مواد آتشگیر شود. همچنین در هنگام واکنش با اسید، گرما تولید می‌کند.

سدیم هیدروکسید نسبت به شیشه نیز کمی خورنده است، که می‌تواند باعث آسیب به شفافیت آن شود یا باعث قفل شدن اتصالات شیشه ای در همدیگر شود. سدیم هیدروکسید نسبت به فلزات متعددی نیز خورنده است مانند: آلومینیوم با تماس با قلیا واکنش نشان می‌دهد و باعث تولید گاز هیدروژن قابل اشتعال در سطح تماس می‌شود.

2AL+ 6NaOH → 3 H₂ + 2 Na₃AlO₃ 2Al + 2NaOH + 2H₂O → 3 H₂ + 2 NaAlO₂ 2Al + 2NaOH + 6H₂O → 3 H₂ + 2 NaAl(OH)₄

اسید سیتریک

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی و مهندسی

اسید سیتریک یا جوهر لیمو یکی از اسیدهای آلی است که هم در لیموترش و هم پرتقال وجود دارد. فرمول شیمیایی آن C₆H₈O₇ می‌باشد. و نام آیوپاک آن ‎2-hydroxypropane-1,2،3-tricarboxylic acid‎ است. این اسید توسط دانشمند ایرانی جابر بن حیان کشف گردید.

Citric acid
نام‌گذاری آیوپاک2-hydroxypropane-1.2.3-tricarboxylic acid
دیگر نام‌ها3-carboxy-3-hydroxypentanedioic acid
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	77-92-9
پاب‌کم	311
کم‌اسپایدر	305
UNII	XF417D3PSL
دراگ‌بانک	DB04272
KEGG	D00037
ChEBI	CHEBI:30769
ChEMBL	CHEMBL1261
کد اِی‌تی‌سی	A09AB04
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES C(C(=O)O)C(CC(=O)O)(C(=O)O)O
InChI InChI=1S/C6H8O7/c7-3(8)1-6(13,5(11)12)2-4(9)10/h13H,1-2H2,(H,7,8)(H,9,10)(H,11,12)  Key: KRKNYBCHXYNGOX-UHFFFAOYSA-N InChI=1/C6H8O7/c7-3(8)1-6(13,5(11)12)2-4(9)10/h13H,1-2H2,(H,7,8)(H,9,10)(H,11,12) Key: KRKNYBCHXYNGOX-UHFFFAOYAM
خصوصیات
فرمول مولکولی	C6H8O7
جرم مولی	192.124 g/mol (anhydrous) 210.14 g/mol (monohydrate)
شکل ظاهری	crystalline white solid
چگالی	1.665 g/cm3(1.5g/cm3 for monohydrate)
دمای ذوب	۱۵۳ درجه سلسیوس (۳۰۷ درجه فارنهایت؛ ۴۲۶ کلوین)
دمای جوش	‎175 °C, 448 K, 347 °F decomposes
انحلال‌پذیری در آب	73 g/100 ml (20 °C)
اسیدی (pKa)	pKa1 = 3.09 pKa2 = 4.75 pKa3 = 54 pKa3 = 6.39 6.40
خطرات
خطرات اصلی	skin and eye irritant
ترکیبات مرتبط
ترکیبات مرتبط	sodium citrate کلسیم سیترات
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

اسید سیتریک یک هیدروکسی اسید است. هیدروکسی اسیدها گروهی از اسیدهای کربوکسیلیک هستند که یک گروه عاملی هیدروکسیل به آن‌ها افزوده شده‌است.

اسید سیتریک

اسید سیتریک یا جوهر لیمو یکی از اسیدهای آلی است در لیموترش و پرتقال وجود دارد. یکی از عمده‌ترین کشورهای تولیدکننده آن کشور چین می‌باشد. اسید سیتریک در صنایع نوشابه، آبمیوه، آرایشی و بهداشتی و داروئی استفاده می‌گردد و علاوه بر طعم دهندگی باعث تنظیم PH نیز می‌شود. یکی از ساده‌ترین روش‌هایی که برای تولید آن بکار می‌رود استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر است. اسید سیتریک در دو نوع ” مونوهیدرات (آبدار) ” و ” آن هیدروز (خشک یا بدون آب) ” به صورت پودر کریستال تولید شده و عموماً در کیسه‌های کاغذی و چند لایه بسته بندی می‌گردد و به فروش می‌رسد.

ویژگی های شیمیایی اسید سیتریک

این ماده می تواند در یک فرم بدون آب یا به عنوان یک مونوهیدرات وجود داشته باشد.

شکل بی آب کریستال از آب گرم به دست می آید، در حالی که مونوهیدرات زمانی ایجاد می شود که اسید سیتریک از آب سرد کریستال شود.

مونوهیدرات میتواند در حدود ۷۸ درجه سانتی گراد به شکل بی آب تبدیل شود. اسید سیتریک در اتانول مطلق (بدون آب) (۷۶ قسمت اسید سیتریک در هر ۱۰۰ قسمت اتانول) در دمای ۱۵ درجه سانتیگراد حل می شود. با تخریب دی اکسید کربن در بالای ۱۷۵ درجه سانتیگراد تجزیه می شود. از سوی دیگر، pH محلول ۱ میلی متری این ماده حدود ۳٫۲ است. pH آب میوه های مرکباتی مانند پرتقال و لیمو بستگی به غلظت اسید سیتریک دارد، به طوری که برای غلظت اسیدی بالاتر بیشتر می شود و برعکس.

نمک این ماده را می توان با تنظیم دقیق pH قبل از کریستالیزاسیون ترکیب آماده کرد. به عنوان مثال، سدیم سیترات را ببینید:

یون سیترات با کمپلکس های فلزی تشکیل می شود. ثابت های پایدار برای تشکیل این مجتمع ها به دلیل اثرکلات بسیار زیاد است. در نتیجه، حتی با کاتدی فلز قلیایی تشکیل می دهد. با این حال، هنگامی که یک مجموعه کلات با تمام سه گروه کربوکسیلات تشکیل می شود، حلقه های کلات دارای ۷ و ۸ عضو هستند که عموماً از نظر ترمودینامیکی پایدارتر از حلقه های کوچکتر کلات است. اسید سیتریک را می توان در یک یا چند گروه کارکردی اسید کربوکسیلیک بر روی مولکول (با استفاده از انواع مختلف الکل ها) استرید کرد تا هر یک از انواع استرهای mono، di، tri و mixed را تشکیل دهند.

کاربرد اسید سیتریک در صنایع غذایی

تولیدات پنیر:

در صنعت پنیر سازی از اسیدسیتریک استفاده می‌شود، به‌ویژه در پنیر موزارلا اسید سیتریک بعنوان کاتالیست جهت تخمیر سریع شیر استفاده می‌شود. تخمیر سریع به این منظور است که در مقادیر زیاد می‌توان پنیر بیشتری را در مدت کمتری تولید کرد.

افزایش عمرمفید:

باکتری برای زنده ماندن به (pH) پایدار نیاز دارد. اسید سیتریک با کاهشPH  محیط از رشد باکتری جلوگیری می کند در نتیجه باعث افزایش عمر مفید غذاهای فراوری شده به‌طور چشمگیری می شود. به‌عنوان مثال مرباها و ژله‌ها، غذاهای کنسروی، محصولات گوشتی و دیگر غذاها.

طعم:

اسید سیتریک علاوه بر افزایش ماندگاری نوشیدنی‌های گازدار و آبمیوه‌ها، طعم ترش خوشایندی را نیز به آن ها می‌دهد.

امولسیفایر:

اسید سیتریک مثل امولسیفایر چربی گیاهی عمل می‌کند. چون چربی‌ها لخته نمی‌شوند، این امر باعث می‌شود که بستنی و لیموناد بافت و طعم همگن و مطلوبی داشته باشند.

نوشیدنی های گازدار:

زمانی‌که اسید سیتریک با سدیم بی‌کربنات مخلوط شود، گازدار می‌شود. در واقع تقریبا 50% تولیدات اسید سیتریک در این نوع نوشیدنی­ ها استفاده می‌شود. مثل نوشیدنی‌های گازدار و پودری و قرص‌های برطرف کننده اسید معده.

آب جو:

چون اسیدسیتریک یک اسید ضعیف است گاهی اوقات برای ایجاد یک محیط اسیدی در تولیدات آبجو استفاده می‌شود.

تسریع جذب:

بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی رایج در یک محیط اسیدی بهتر کار می‌کنند. اسید سیتریک در مکمل‌های غذایی برای تسریع جذب استفاده می‌شود. همچنین بدون اسید سیتریک، قرص ویتامین C کاملاً تلخ است.

• پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی و مهندسی
• شیمی الی فلزی:

شیمی آلی فلزی (به انگلیسی: Organometallic Chemistry)، شیمی ترکیباتی است که حداقل یک پیوند کربن _ فلز داشته (C-M) و شامل فلزات واقعی و شبه فلزات از قبیل Si، As، B و فلزات واسطه باشند. بنابراین این پیوند می‌تواند یک پیوند کووالانسی ساده باشد. مانند پیوند در تترااتیل سرب. یا یک پیوند داتیو باشد، مانند پیوند در فروسن یا حتی یونی باشد، مانند پیوند در اتیل سدیم. ان-بوتیل‌لیتیوم یک ترکیب آلی فلزی است. در این ترکیب چهار اتم لیتیوم (به رنگ ارغوان) یک ساختار چهاروجهی تشکیل داده اند و چهار گروه بوتیل با وجوه این چهار وجهی پیوند تشکیل داده اند. اتم های کربن به رنگ مشکی و اتم های هیدروژن به رنگ سفید هستند.

تاریخچه

شیمی آلی فلزی را به شیمیسیت انگلیسی «فرانکلند» (Frankland) نسبت می‌دهند. او در سال ۱۸۴۹ دی‌اتیل روی را سنتز نمود و سپس استفاده از ترکیبات آلی روی را در سنتز مواد آلی توسعه داد. نمک زایس (K[Pt(C2H4)Cl۳]) نیز بیش از یک قرن است که شناخته شده‌است.

در اوایل قرن اخیر (۱۹۰۰ میلادی) شیمیست فرانسوی ویکتور گرینیارد روش مناسبی جهت تهیه ارگانو منیزیم هالید را توسعه داد، به‌طوری که بزودی بجای ترکیبات آلی روی به عنوان حد واسط در سنتز ترکیبات آلی مورد استفاده قرار گرفت. سنتز اتفاقی فروسین در سال ۱۹۵۱ و شناخته شدن متعاقب ساختمان مولکولی آن راه تحقیق را برای زمینه‌ای با تنوع غیرقابل پیش‌بینی هموار کرد که اهمیت بسزایی در درک ما از پیوندهای شیمیایی داشته‌است.

خواص ترکیبات آلی فلزی

شباهت ترکیبات آلی فلزی از نظر خواص فیزیکی به ترکیبات آلی در مقایسه با ترکیبات معدنی بیشتر است. بسیاری از این ترکیبات دارای ساختار مولکولی منفک هستند و در نتیجه در دماهای معمولی به صورت بلورهایی با نقطه ذوب پایین، مایعات یا گازها دیده می‌شوند. این ترکیبات معمولاً در حلال‌های آلی کم قطبی از قبیل تولوئن، اترها یا دی‌کلرو متان قابل حل هستند.

از نظر خصوصیات شیمیایی، تفاوت قابل ملاحظه‌ای بین ترکیبات آلی فلزی وجود دارد و مثلاً، پایداری حرارتی آن‌ها به‌طور قابل ملاحظه‌ای به ترکیب شیمیایی آن‌ها بستگی دارد. از این رو، تترامتیل سیلان پس از چندین روز نگهداری در دمای ۵۰۰ درجه سانتیگراد بلا تغییر می‌ماند، در حالی که تترامتیل تیتان در دمای اتاق سریعاً تجزیه می‌شود.

پایداری در برابر اکسایش

کلیه ترکیبات آلی فلزی از دیدگاه ترمودینامیکی اکسایش ناپایدار هستند. نیروی محرکه لازم برای اکسایش این ترکیبات به واسطه تشکیل اکسید فلز، دی‌اکسید کربن و آب که انرژی آزاد منفی بالایی دارند، تأمین می‌شود. همچنین بیشتر این ترکیبات از دیدگاه سینتیکی در دمای اتاق یا پایین‌تر در مقابل اکسایش ناپایدار هستند. اغلب این ترکیبات مانند دی متیل روی، تری متیل قلع، تری متیل ایندیوم به خودی خود در هوا آتش می‌گیرند. همچنین بیشتر مشتقات فلزات واسطه در برابر اکسیژن حساس هستند و معمولاً متداول و غالباً ضروری است که این مشتقات، زیر اتمسفر بی‌اثری از گاز نیتروژن یا آرگون مورد بررسی و مطالعه قرار بگیرند.

پایداری در برابر آبکافت

سرعت آبکافت یک ترکیب آلی فلزی به قطبیت پیوند C-M آن بستگی دارد. مثلاً وقتی قطبیت پیوند زیاد باشد (مثلاً در تری متیل آلومنیوم) حمله مولکول‌های آب به‌طور سریع انجام می‌گیرد، در صورتی که تری متیل بور در دمای اتاق با وجود داشتن یک اوربیتال خالی ۲P در اتم بور تحت تأثیر مولکولهای آب قرار نمی‌گیرد. اکثر مشتقات آلی فلزات واسطه خنثی در مقابل فرایند آبکافت بی‌اثر هستند، ولی لانتانیدهای آلی بشدت، مستعد آبکافت می‌باشند و علت آن را می‌توان به خاصیت قطبی پیوند، اندازه بزرگتر اتم مرکزی و حضور تعداد زیاد اوربیتالهای خالی کم‌ انرژی نسبت داد.

طبقه‌بندی ترکیبات آلی فلزی

مشتقات عناصر گروه اصلی عناصر اصلی در گروه‌ها (که فقط با الکترون‌های s و p پیوند تشکیل می‌دهند.) عموماً پیوندهای کووالانسی سیگما با کربن تشکیل می‌دهند، باستثنای فلزات قلیایی و قلیایی خاکی با کربن عمدتاً یونی است. ساختمان‌هایی که کمبود الکترون دارند، به وسیلهٔ عناصری از قبیل Al، Mg، Be ،Li تشکیل می‌شوند و ترکیبات خوشه‌ای را تولید می‌کنند.

مشتقات عناصر واسطه

در مورد فلزات واسطه (که برای تشکیل پیوند از اوربیتال‌ها و الکترون‌های d و در صورت لزوم f استفاده می‌کنند) معمولاً کمپلکس‌های π دارنده پیوندهای داتیو تشکیل می‌شود. به عبارت دیگر، عناصر واسطه d اغلب نه تنها دارای پیوندهای سیگما بوده، بلکه پیوندهایی از نوع π نیز دارند. به عبارت ساده‌تر، پیوند بین اتم‌های واسطه و مولکول‌های آلی اشباع نشده به وسیلهٔ تبادل الکترون در دو جهت مخالف تشکیل می‌شود.

ساده‌ترین مثال پیوندی است که بین مونوکسید کربن و اتم فلز در کربونیل‌های فلزی تشکیل می‌شود. در این گونه پیوندها فلز باید اوربیتال‌های خالی d داشته باشد، تا بتواند الکترون‌های داده شده توسط CO را بپذیرد و نیز باید اوربیتال‌های اشغال شده d داشته باشد، تا بتواند الکترون‌های خود در اوربیتال d را به لیگاند بدهد.

برخی از کاربردهای ترکیبات آلی فلزی

استفاده از ترکیبات آلی سیلسیم به عنوان واسطه در تهیه پلیمرهای سیلسیم (سیلیکون‌ها).

استفاده از آلومینیوم آلکین‌ها به عنوان کاتالیزور در پلیمر کردن و الیگومر کردن اولفین‌ها در مقیاس وسیع.

استفاده از تترااتیل سرب و تترامتیل سرب برای بالا بردن درجه اکتان بنزین.

استفاده از مشتقات آلی فلزات واسطه در داروسازی در سطح گسترده

استفاده از ترکیبات آلی ایریدیوم و روتنیوم در مقابله با مقاومت دارویی

استفاده از ترکیبات آلی قلع به عنوان آفت کش و پایدارکننده پلیمرها.

کربونیل دار کردن متانول جهت تولید اسید استیک. از اسید استیک در تهیه پلی وینیل استات و محصول آبکافت آن یعنی پلی وینیل الکل، استفاده می‌گردد و همچنین در تهیه انیدرید استیک که مورد نیاز صنایع تولیدکننده الیاف استات سلولز و پلاستیک‌ها می‌باشد، کاربرد دارد و نیز در تهیه استرهای استات که یکی از حلال‌های صنعتی مهم به‌شمار می‌رود، از اسید استیک استفاده می‌شود.