سهم گاز متان در گرمای جهانی
پردیس فناوری کیش طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت گروه علوم ومهندسی محیط زیست
منشأ نیمی از گرمای جهانی کره‌ی زمین، گاز متانی است که توسط انسان‌ها در صنایع و دستگاه‌های مختلف تولید می‌شود.
مطالعه‌ای که اخیراً توسط IIASA انجام شده، نشان می‌دهد که با استفاده صحیح از تکنولوژی موجود، می‌توان مقدار آلودگی این گاز را به‌طور قابل توجهی کاهش داد.
تحقیق منتشر شده توسط مجله‌ی Environmental Research Commiunications نشان می‌دهد که چگونه توسط پیاده‌سازی سریع تکنولوژی مذکور و هدف قرار دادن گاز متان و جلوگیری از نشر بیشتر آن به جو زمین؛ می‌توان از برخی اثرات بسیار پرهزینه‌ی تغییرات آب و هوایی که در چند دهه‌ی آینده انتظار می‌‌رود، جلوگیری کرد. اما برای توسعه‌ی اینگونه تجهیزات دانشمندان بایستی به‌طور دقیق بدانند که گازهای گلخانه‌ای از کجا و چگونه انتشار می‌یابند.
نویسنده اصلی این مقاله -Lena Hoglund-Isaksson- می‌گوید: “برای توسعه‌ی راهبرد‌هایی برای کاهش تغییرات آب و هوایی ناشی از انتشار گازهای گلخانه‌ای غیر از دی‌اکسید کربن -مانند متان- در جو زمین؛ به فهرست اطلاعاتی دقیق از منابع و محل انتشار گازهای گلخانه‌ای، ساخت مدل‌های پیش‌بینی شده برای توسعه‌ی احتمالی انتشارات در آینده، ارزیابی امکان کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای در آینده و تخمین بودجه‌ی مورد نیاز برای کاهش آن‌ها، احتیاج داریم. در این تحقیق، ما به مطالعه‌ی انتشار جهانی گاز متان، پتانسیل کاهش نشر آن از نظر فنی و تخمین کاهش هزینه‌ی احتمالی ناشی از آن تا سال 2050 پرداخته‌ایم.”
وی افزود: “در واقع یک راه حل جامع برای تمام دنیا وجود ندارد.
برای مثال در آسیای میانه و آفریقا تولیدات نفتی سهم عظیمی در افزایش این آلودگی‌ها دارند، در اروپا و آمریکای لاتین صنایع لبنی و گوشتی منبع اصلی بوده و در امریکای شمالی تولیدات گاز از سازندهای نفتی عامل اصلی انتشار این نوع گازهای آلوده‌کننده می‌باشند.
تحقیقات ما نشان می‌دهد که راه‌حل و راهبرد اصلی برای کاهش آلودگی‌ها بایستی شامل طرح‌های خاص و مخصوص به هر منطقه و ناحیه باشد.”
برای استفاده از یکی از مدل‌های تهیه‌شده به نام GAINS، محققان بایستی برای اینکه متوجه شوند این مدل اطلاعاتی چقدر دقیق کار می‌کند، اطلاعات کلی مربوط به انتشار متان در سطح کشور و منطقه را به‌صورت داده‌های پایین به بالا در بازه‌ی زمانی سال‌های 1990 تا 2015؛ با مقدار بالا به پایین تخمین زده شده مقایسه کنند.
آن‌ها همچنین می‌خواستند متوجه شوند که مقدار آلودگی تولید شده توسط متان تا سال 2050 در صورت عدم کاهش آن، به چه صورت خواهد بود.
نتایج نشان می‌دهد که در سطح جهانی، داده‌های مربوط به GAINS با دقت بسیار خوبی با مقدار گاز متان نشر یافته توسط کارخانه‌ها و به‌طور کلی انسان‌ها مطابقت دارد.
برای اینکه اطلاعات به‌دست آمده مورد اعتماد باشند بایستی مقایسه‌ی صحیحی بین داده‌های با رویکرد بالا به پایین و پایین به بالا در دو سطح جهانی و منطقه‌ای صورت گیرد.
آنالیز‌های انجام شده توسط نویسندگان این مقاله نشان می‌دهد که این انتشارات بعد از سال 2010 شدت بسیار بیشتری گرفته‌اند؛ این موضوع اندازه‌گیری‌های با رویکرد بالا به پایینی که در سال‌های گذشته بر روی غلظت گاز متان در هوا انجام گرفته را تأیید می‌کند.
مطالعات حاکی از آن است که این افزایش ناگهانی دلایل متفاوتی دارد؛ افزایش انتشارات متان ناشی از تأسیسات نفتی در امریکای شمالی، افزایش معادن زغال سنگ در کشورهایی به جز چین مانند استرالیا و اندونزی و همچنین افزایش پسماند‌های جهانی ناشی از افزایش جمعیت از جمله این دلایل هستند.
البته در کنار این‌ها، اعداد نشان دهنده‌ی رشد کم اما متداوم انتشارات ناشی از تولید فراورده‌های لبنی و گوشتی در امریکای لاتین و آفریقا می‌باشد.
این مطلب بر چگونگی توزیع بخش‌های تولیدکننده‌ی گاز متان در سراسر زمین تأکید می‌کند.
یافته‌‌ها حاکی از آن است که اگر برای جلوگیری از نشر بیشتر گاز متان جلوگیری نشود، شاهد افزایش 30 درصدی این انتشارات تا سال 2050 خواهیم بود.
با اینکه می‌توانیم با استفاده از تکنولوژی موجود به طور فنی مانع از نشر 38 درصدی از این آلودگی شویم اما باید همزمان دقت داشته باشیم که این اعداد نشان می‌دهند که در بین سال‌های 2020 تا 2050 مقدار بسیار زیادی انتشارات گازهای گلخانه‌ای از جمله متان را خواهیم داشت.
با توجه به این مشکلات، محققین تأکید می‌کنند که با کنترل صحیح می‌توان اهداف کاهش غلضت گاز متان در هوا را در کوتاه‌مدت با هزینه بسیار کمی به دست آورد.
در واقع برای از بین بردن 30 درصد تا 50 درصد آلودگی‌های پیش‌رو تنها مبلغ 50 یورو بر ساعت هزینه نیاز است.
اما برای رسیدن به این مهم بایستی استفاده از سوخت‌های فسیلی نیز به‌طور قابل توجهی کاهش یابد.
همچنین لازم به ذکر است که امکان کاهش آلودگی‌ها به‌طور فنی در کشاورزی ممکن نیست، پس برای کنترل آلودگی‌های مربوط به این زمینه بایستی از روش‌های غیر فنی مانند کاهش رژیم غذایی برای دریافت شیر و گوشت کمتر اقدام کرد.