محلیها میگویند حضرت سلیمان دیوهایی که از او نافرمانی میکردند را به درون سیاه چاله میانداخته و زندانی میکرده است.
میگویند یکی از دیوهای سرکش انگشتری با نشان و نام اعظم خداوند را از حضرت سلیمان ربوه و حضرت هم او را درون این گودال زندانی کرده و دیوارهای بلندی در اطراف آن ساخته تا دیو نتواند از آن خارج شود. دیو هم آنقدر خطرناک و خشمگین است که از دهانش گازهای سمی و بخار بیرون میدهد و اگر کسی پا به درون این سیاه چاله بگذارد توسط این موجود شاخ و دمدار کشته میشود.
حتما متوجه شدهاید که این داستان فقط یک افسانهی محلی است و واقعیت ندارد. هیچوقت در دنیای واقعی دیوی در کار نبوده که حضرت سلیمان بخواهد او را تبعید یا تنبیه کند. اما ماجرای سیاهچاله کاملا واقعی است. این گودال در دل کوهی به ارتفاع ۱۰۰ متر در فاصله سه کیلومتری غرب تخت سلیمان در استان آذربایجان غربی واقع شده است و شکل و شمایل عجیبی دارد و بنا بر داستان بالا به زندان دیو یا زندان سلیمان معروف است.
زندان سلیمان یک کوه معمولی نیست، کوهی تو خالی است و درون آن گودال بزرگی قرار دارد که طول آن ۸۰ متر و قطر دهانهی آن تقریبا به ۶۵ متر میرسد!
جالب است بدانید که میگویند این کوه در زمان ماناییها، نیایشگاه بوده است و این را میتوان از باقیماندهی آثار بنای سنگی که در اطراف دهانه و در بالای کوه واقع شده است، متوجه شد.
در قدیم که مردم سواد و دانش کافی نداشتند خیال میکردند دود و بخاری که از دهانهی کوه بیرون میآید حاصلِ خشم و عصبانیت دیوی است که در آن زندانی شده. اما زندان سلیمان در واقع یک کوه مخروطیشکل آتشفشانی است و دودهایی که از آن بیرون میآید هم ناشی از فعل و انفعالات دهانهی آتشفشان است.
البته باید اشاره کنیم که برخلاف بقیه کوههای آتشفشانی، سنگهای سازندهی زندان سلیمان از نوع آذرین نیستند و این کوه میانتهی از سنگهای رسوبی تشکیل شده است. این کوه هزاران سال پیش، بر اثر رسوب کانیهای آب دریاچه آن به وجود آمدهاست.
ارتفاع این کوه از زمین مجاور خود ۹۷ تا ۱۰۷ متر است.
اگر از این کوه بالا بروید، در دهانه آن با حفرهای هولناک و بزرگ مواجه میشوید که با نگاه کردن به انتهای آن سرگیجه خواهید گرفت.
افرادی که توانستهاند خودشان را به بالای کوه برسانند، نگاه کردن به درون حفره را یکی از عجیبترین و هولناکترین تجربیاتشان دانستهاند. اگر از این کوه بالا بروید، در دهانه آن با حفرهای هولناک و بزرگ مواجه میشوید که با نگاه کردن به انتهای آن سرگیجه خواهید گرفت.
«زندان سلیمان» چگونه شکل گرفته است؟
دانشمندان معتقدند در شکلگیری این کوه، دریا یا عامل دیگری نقش نداشته است که رسوبات خود را به چنین شکلی در بیاورد. در حقیقت، چشمهای در این منطقه وجود داشته و دارد که در ابتدا باعث ایجاد دریاچهای همانند دریاچه تخت سلیمان شده است.
آب این دریاچه پر از املاح و گوگرد بوده است. به مرور زمان، املاح در این دریاچه ته نشین شده و به حالت رسوبی در آمده است.
این فرایند در طی هزاران سال باعث بالا آمدن رسوبات دریاچه و شکل گیری کوهی شده است که درون خود حفرهای دارد.
کوه زندان سلیمان یا زندان دیو به عنوان اولین اثر طبیعی آذربایجان غربی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است