آشنایی با رشته انسانی

آشنایی با رشته انسانی 

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصن صنعت_گروه منابع انسانی

موضوع اصلی رشته انسانی مطالعه مسایل مربوط به انسان است.
زبان و ادبیات ملل مختلف، ادیان و مذاهب مختلف، علوم ورزشی، باستان شناسی، تاریخ،
جغرافیا، اقتصاد، جامعه شناسی، علوم اجتماعی و مردم شناسی، فلسفه و منطق، روانشناسی، مدیریت بخش های مختلف اقتصادی، بازرگانی و دولتی، مسایل مربوط به خانواده و علوم تربیتی از محورهای اصلی این رشته محسوب می شود.
برای توفیق در این رشته علاوه بر علاقه مندی به علوم انسانی و قدرت حافظه خوب،
توانایی علمی در دروسی چون ادبیات، عربی، تاریخ، جغرافیا، فلسفه و منطق و مطالعات اجتماعی از نیازهای اصلی به حساب می آیند.
اکثر مشاغلی که محور اصلی آن ها انسان می باشد، با علوم انسانی در ارتباط هستند.
طی سال های اخیر استقبال در این رشته کاهش یافته است.
این در حالی است که تعداد دانش آموزان آماده و قوی در این گروه کمتر از گروه های دیگر است.
اگر به رشته‌هاي حقوق، حسابداري، روان‌شناسي، ادبيات، مديريت، فلسفه، جامعه‌شناسي، علوم سياسي و کليه‌ي رشته‌هاي مربوط به علوم انساني علاقه‌منديد و آينده‌ي شغلي‌تان را در اين رشته‌ها مي‌بينيد
و در درس‌هاي حفظي قوي هستيد ، رشته ی علوم انسانی می تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.
اگر علاقه‌مند به حقوق‌دان شدن و حرفه‌ي وکالت هستيد، رشته‌ي انسانی برای شما مناسب است.
اگر توانایی مديريت قوی داريد و تمايل به مديريت کردن داريد،
تمامي گرايش‌هاي مديريت (صنعتي، بيمه، مالي، دولتي و ) جزو رشته انسانی هستند.
اکثر حقوق‌دانان، مديران، فيلسوفان، روان‌شناسان، جامعه‌شناسان، اقتصاددانان کسانی بودند که در رشته علوم انسانی به تحصیل پرداختند.

شرایط ورود به رشته انسانی:

مجموع سه نمره پذیرفته شده خرداد یا شهریور در هر یک از درس های زبان و ادبیات فارسی، عربی و مطالعات اجتماعی در سه پایه دوره متوسطه اول بدون ضریب کمتر از 42 نباشد.
نمره درس زبان و ادبیات فارسی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب 4 محاسبه می شود.
نمره درس مطالعات اجتماعی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب 3 محاسبه می شود.
نمره درس عربی در سه سال دوره متوسطه اول با ضریب 2 محاسبه می شود.
مجموع نمرات دروس مرتبط با رشته در سه سال دوره متوسطه اول با در نظر گرفتن ضریب هر یک از دروس حداقل 378 باشد.
یعنی به عبارت دیگر چنانچه نمرات هر درس را در ضریب آن جمع نماییم
و حاصل جمع آن را بر تعداد دروس مرتبط با رشته تقسیم نماییم معدل رشته باید حداقل 14 باشد.
دروس تخصصی رشته انسانی :
ریاضی- اقتصاد- زبان و ادبیات فارسی- زبان عربی- علوم اجتماعی-
تاریخ و جغرافیا- علوم اجتماعی- فلسفه و منطق- روانشناسی
دروس عمومی رشته انسانی :
زبان و ادبیات فارسی با ضریب ۴ – زبان عربی با ضریب ۲ –
فرهنگ و معارف اسلامی با ضریب ۳ – زبان خارجی با ضریب ۲ (انگلیسی یا آلمانی یا فرانسه یا روسی یا ایتالیایی)

هدف از تأسیس رشته ای به نام مدیریت کسب و کار چیست؟

هدف از تأسیس رشته ای به نام مدیریت کسب و کار چیست؟ 

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین_گروه منابع انسانی

مدیریت کسب و کار با توجه به نیاز جامعه رو به رشد امروزی کشور و با هدف تربیت مدیرانی که کارکردهای کلان مدیریتی در سطوح مختلف را به گونه ای رشد یافته به اجرا درآورند،
در زمره گزینه های موجود برای انتخاب در مقطع کارشناسی ارشد قرار گرفته است.
تحلیل مسائل و ارائه راهکارهای قابل اجرا برای انواع واحدهای تولیدی و خدماتی،
سیستمهای اطلاعات مدیریت (MIS) ، مباحث رفتار سازمانی و مدیریت موثر منابع انسانی و در نهایت برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک گوشه ای از موضوعات مورد بحث در مدیریت کسب و کار هستند
که در مقطع کارشناسی ارشد به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرند.
این رشته با هدف تربیت مدیران كارآمد طراحی شده و تقریباً كاربردی‌تر از رشته مدیریت می‌باشد.
هدف دیگر این دوره آماده سازی دانشجویان برای ادامه تحصیل در دوره دکترای مدیریت جهت تامین کادر آموزشی این رشته در آینده می‌باشد.
افرادی كه در این دوره پذیرفته می‌شوند، حداقل دوره كارشناسی را در یكی از رشته های دانشگاهی گذرانده و با حوزه تخصصی دوره كارشناسی آشنائی پیدا كرده‌اند.
این افراد پس از فراگرفتن دانش مدیریت و کسب تجارب مدیریتی، نیروهای ارزنده‌ای خواهند شد كه می توانند
با تركیب دانش تخصصی و مدیریتی خود و کار در زمینه‌های بالا نقش مهمی در بهبود مدیریت جامعه ایفا نمایند.
به طور کلی از شرکت کنندگان این رشته انتظار می­رود که مهارتهاى زیر را کسب نمایند:
     1- نگرش علمى به مدیریت:
این مهم از طریق آشنائى وسیع با تجربیات دنیاى صنعتى و پژوهش هاى معمول در رشته مدیریت و نیز پى بردن به اهمیت نگرش علمى به مسایل مدیریت محقق خواهد شد که در آن صورت از تفکر یک بعدى،
شتاب زدگى در عمل و پیش داورى درباره روشهاى کارآمد مدیریت که از ویژگى هاى نگرش غیرعلمى است پرهیز خواهد شد.
    2- کسب دانش مدیریت: 
آشنایى مدیران با تجربیات کشورهاى صنعتى و نیز تحقیقات اندیشمندان مدیریت موجب ارتقاء سطح دانش هایى در این زمینه مى شود
و این امر از سویى زمینه استفاده مؤثرتر از فنون جدید مدیریت را توسط مدیران فراهم مى کند
و از سوى دیگر ارتباط و همکارى نزدیکترى میان مدیران و کارشناسان مدیریت ایجاد کرده موجب مى شود که مدیران از مشاوران و کادر ستادى خود بهتر استفاده کنند.
مدیریت اجرایی

کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (MBA)

دوره كارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (Master of Business Administration) که به اختصار تحت عنوان مدیریت MBA نام برده می‌شود،
به منظور پرورش مدیران كارآمد برای اداره سازمانهای اقتصادی– اجتماعی، تولیدی و خدماتی طراحی شده است.
هدف اصلی این دوره پذیرش فارغ التحصیلان دوره های كارشناسی در رشته‌های مختلف به خصوص رشته‌های فنی و مهندسی و پرورش افرادی است كه قادر باشند
پس از یک دوره آموزش فشرده و پرکار با فراگیری دانش و فنون مدیریت در زمینه‌های زیر انجام وظیفه نمایند:
(1) اداره و راهبری مؤثر و كارآمد سازمان یا یکی از زیر مجموعه‌های آن
(2) ایجاد تحول در یك بخش تخصصی سازمان
(3) طراحی، هدایت و رهبری تحول در كل سازمان پس از كسب تجارب عملی در مدیریت
(4) كارآفرینی با ایجاد فعالیت های جدید در درون سازمان و یا ایجاد سازمانهای جدید
(5) ارائه خدمات مشاوره ای و مطالعاتی در زمینه های مزبور به مدیران سازمانهای اقتصادی و اجتماعی
ترکیب دانش تخصصی دوره کارشناسی و آگاهی به دانش و فنون مدیریت کارشناسی ارشد،
از فارغ‌التحصیلان این دوره مدیران کارآمد و موثری می‌سازد که در افزایش کارآیی و رشد سازمان‌های اقتصادی- اجتماعی تأثیر بسزایی دارند.
به خاطر کسب همین توانایی‌هاست که در 3 دهه اخیر دوره‌های مدیریت MBA در کشورهای مختلف جهان بسرعت گسترش یافته
و تنها در کشور آمریکا حدود 700 موسسه آموزش عالی دوره مدیریتMBA ارائه می‌دهند.
هدف دیگر این دوره آماده سازی دانشجویان برای ادامه تحصیل در دوره دکترای مدیریت جهت تامین کادر آموزشی این رشته در آینده می‌باشد.
افرادی كه در این دوره پذیرفته می‌شوند، حداقل دوره كارشناسی را در یكی از رشته های دانشگاهی گذرانده و با حوزه تخصصی دوره كارشناسی آشنائی پیدا كرده‌اند.
این افراد پس از فراگرفتن دانش مدیریت و کسب تجارب مدیریتی، نیروهای ارزنده‌ای خواهند شد
كه می توانند با تركیب دانش تخصصی و مدیریتی خود و کار در زمینه‌های بالا نقش مهمی در بهبود مدیریت جامعه ایفا نمایند.

بازار کار کارشناسان ارشد مدیریت کسب و کار (MBA) چگونه است؟

برخورداری از توانمندی و دانش مدیریت در هر سازمانی از عوامل مهم موفقیت محسوب می‌شود.
از این رو دانش‌آموختگان رشته مدیریت کسب و کار می‌توانند در اغلب سازمان‌ها مشغول به کار شوند.
کاربرد وسیع دانش مدیریت، رویکرد کاربردی این رشته (در مقایسه با سایر رشته‌های مدیریت)، تنوع فعالیت‌ها در این رشته
(مشاوره مدیریت، اداره سازمان‌ها یا بخش‌هایی از آن، کارآفرینی، فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی)، جوان بودن رشته در کشور باعث شده
تا این رشته بازار کار گسترده و سطح درآمد بالایی را برای دانش‌آموختگان به همراه داشته باشد.
البته در این رشته توانمندی‌های فردی، علاقه و معلومات گسترده و مطالعات جانبی نقش بسیار مهمی در موفقیت دانش‌آموختگان دارد.
همین امر باعث می‌گردد تا سطح در آمد و میزان ارتقاء شغلی دانش‌آموختگان بسیار متفاوت باشد.
 

طول دوره و سیلابس درسی در کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (MBA) چه تفاوتی با سایر رشته های مدیریت دارد؟

دوره مدیریت MBA به صورت كارشناسی ارشد ناپیوسته و آموزشی است.
طول آن حداقل 4 نیم‌سال و حداكثر  5 نیم‌ سال است.
( بسته به انتخاب دوره پروژه محور یا آموزش محور) است.
تعداد واحدهای لازم برای فارغ التحصیل شدن –بر خلاف سایر دوره های کارشناسی ارشد (32 واحد)- 45 یا 48  واحد است.
دوره مدیریت MBA شامل 45 واحد درسی به شرح ذیل است:
الف: دروس اجباری:
شامل 30 واحد درسی و یا 10 درس است که دانشجویان بدون گذراندن آنها فارغ‌التحصیل نخواهند شد.
این دروس دانشجویان را با زیرساخت های رشته مدیریت و زمینه ها و حوزه هایی که هر مدیر باید به آن آگاهی داشته باشد، آشنا می‌کند.
ب: دروس اختیاری:
شامل 6 واحد درسی است که همان پروژه محسوب می شود. 
ج: دروس گرایش:
امروزه با گسترش رشته مدیریت، هر یك از گرایش‌های آن نظیر مدیریت عملیات،
مدیریت مالی و یا مدیریت استراتژیك حاوی نظریه‌ها و مطالب گسترده و عمیقی است كه فراگیری همه آنها در یك دوره كارشناسی ارشد عملی نیست.
به همین دلیل دانشجویان دوره كارشناسی ارشد با توجه به علاقه خود و امكانات آموزشی دانشکده می‌توانند به طور عمیق فقط وارد یك گرایش شوند.
گرایش‌های موجود عبارتند از مدیریت در حوزه های زیر:
 
با کلیک بر روی هر گرایش اطلاعات جامع تری درباهر گرایشها به دست می آورید: 

 

گرایش استراتژی در ارشد MBA
گرایش مالی در ارشد MBA
گرایش بازاریابی در ارشد MBA
گرایش رفتار سازمانی و منابع انسانی در ارشد MBA
گرایش سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات در ارشد MBA
گرایش فناوری در ارشد MBA
گرایش عملیات و زنجیره تامین در ارشد MBA
 

تحصیل به شیوه آموزش محور یا آموزشی- پژوهشی؟

سبد درسی هر یك از گرایشهای تخصصی که توسط دانشجو انتخاب می شود در یکی از دو مسیر زیر قرار دارد:
– مسیر اول:
آموزش محور (بدون پایان نامه) : در این حالت دانشجو 12 واحد از دروس تخصصی گرایش مورد نظرخود را اخذ میكند.
– مسیر دوم:
آموزشی – پژوهشی (با پایان نامه): در این حالت دانشجو یک پایان نامه 6 واحدی انجام خواهد داد.
دروس باقی مانده (12 واحد) از دروس تخصصی گرایش اخذ می‌شود.
در رابطه با پروژه پایان تحصیلات باید گفت که این پروژه بیشتر جنبه کاربردی دارد و هدف از آن آشنایی دانشجویان با مشکلات کاربرد مباحث تئوریک در عمل است.
هدف دیگر آن، تحقیق نظری در یکی از موضوعات مربوط به دانش مدیریت است، با هدف کسب آمادگی جهت ادامه تحصیل در مقطع دکترا.
در واقع دانشجویان باید در پایان این دوره تصمیم بگیرند که قصد ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر را دارند یا ترجیح می‌دهند
وارد بازار کار شده و دانش کسب شده را در عمل به کار برند.
بر اساس این تصمیم، موضوع و جهت‌گیری خود را برای پروژه پایان تحصیلی تعیین می‌کنند.

برای ادامه تحصیل در این رشته امکان تحصیل در داخل یا خارج کشور وجود دارد؟ آیا دوره ای با عنوان دکتری مدیریت MBA وجود دارد؟

برای ادامه تحصیل در این رشته امکان تحصیل در داخل یا خارج کشور وجود دارد؟
آیا دوره ای با عنوان دکتری مدیریت MBA وجود دارد؟
دانش‌آموختگان رشته مدیریت کسب و کار یا مدیریت MBA می‌توانند
در هر یک از رشته‌های مربوط به مدیریت نظیر مدیریت تکنولوژی، مدیریت مالی، رهبری و رفتار سازمانی و … در مقطع دکترا ادامه تحصیل دهند.
در واقع دانش‌آموختگان هر یک از رشته‌های مرتبط با مدیریت در مقطع کارشناسی ارشد می‌توانند
برای ادامه تحصیل در همان رشته و یا سایر رشته‌های مدیریتی در آزمون مربوطه شرکت نمایند.
ادامه تحصیل در مقطع دکتری، در بسیاری از دانشگاههای داخلی امکان پذیر است.
برای مثال دانشگاه تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه امام صادق، دانشگاه الزهرا، دانشگاه فردوسی مشهد و ….
برای گرایش های مختلف دکترای مدیریت دانشجو می پذیرند.
آن دسته از فارغ التحصیلان که علاقه مند به ادامه تحصیل در مقطع دکتری در دانشگاههای مختلف خارج از کشور هستند،
چنانچه در مقطع کارشناسی ارشد مدیریت MBA، در دانشگاههای معتبر داخلی درس خوانده باشند
راه کم پیج و خم تری را در پیش خواهند داشت.
دوره های دکتری اغلب دانشکده های مدیریت در خارج از کشور شامل گرایش های زیر است:
مدیریت مالی، مدیریت استراتژیک (سیاستگذاری)، مدیریت بازاریابی، مدیریت تولید، مدیریت منابع انسانی و حسابداری

 

 

 

انتخاب صحيح جذب كننده ها و روش تصفيه

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه مهندسی شیمی

انتخاب جذب كننده يكي از مشكل ترين مسائل در فرآيند تصفيه گاز مي باشد. انتخاب صحيح جذب كننده نه تنها كيفيت محصولات را تعيين مي كند بلكه در تعيين استفاده از فلزات و انرژي در واحد نيز موثر است. دركل جذب كننده ها بايد داراي خواص ذيل باشند:

خواص جذب کننده ها:


– فشار بخار اشباع پايين در دماي عملياتي، تا وجود آن در گاز تصفيه شده در حداقل ممكن باشد؛
– همزمان جذب كننده بايد خاصيت جذب بالا در اينتروال وسيعي از غلظت تركيبات اسيدي از گاز را داشته باشد؛
– ويسكوزيته پايين، تا تامين كننده برخورد بين فازي با گاز باشد؛
– خاصيت حلاليت پاييني نسبت به هيدروكربن ها داشته باشد؛
– عدم خاصيت خوردگي؛
– ثبات بالا نسبت به اكسيد شدن؛
– ثبات بالا نسبت به واكنش هاي جانبي؛
– قيمت ارزان؛
– از آنجايي كه به هر حال مقداري از اين مواد، خواسته و يا ناخواسته به آب هاي سطحي و زيرزميني راه مي يابند، پس بايد داراي سميت كم، قابليت تجزيه كامل و سازگار با محيط زيست باشند.

جذب کننده ایده آل:


مسلما جذب كننده ايده آل كه تمام خواص فوق را داشته باشد وجود ندارد. جذب كننده هاي مورد استفاده تا حال حاضر، داراي بخشي از خواص فوق بوده و مسلما هم داراي معايب خاص خود مي باشند.لازم به تذكر است كه افزايش آب جذب كننده ها امكان كاهش دماي انجماد و ويسكوزيته را مي دهد.

با افزايش غلظت آمين در محلول، فشار بخار اشباع در آنها افزايش مي يابد.
حلاليت هيدروكربن ها در آمين ها افزايش يافته و از حلاليت ، (–CHm) با افزايش عدد گروه هاي متيلني
آمين ها در آب كم مي شود.
فشار بخار اشباع آمين ها را در محلول كم مي كنند و افزايش عدد آنها در مولكول ،(–OH) اكسي گروه ها باعث افزايش حلاليت آنها در آب شده از حل شدن هيدروكربن ها جلوگيري مي كند.

گروه هاي آميني (–NHm)   باعث قليايي شدن محلول شده و اثر كمي در حلاليت هيدروكربن ها دارد.از آنچه كه در بالا گفته شد مي توان نتيجه گرفت كه DGAبا 2گروه OHو4گروه متیلنی دارای بیشترین خاصیت جذب هیدروکربن هاست. هيدروكربن ها در MEA وDIPA تقريبا به يك نسبت حل مي شوند وDGAکه فقط یک گروه OHدارد، شباهت زيادي به هيدروكربن هاي گاز داشته، پس كمترين حد جذب را نسبت به آنها دارد.

زیستگاه های جهان

پردیس فناوری کیش طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت گروه علوم ومهندسی محیط زیست

سطح کرهٔ زمین به‌طور کلی به ۴ بخش تقسیم می‌شود که عبارت‌اند از سنگ‌کره (لیتوسفر)، آب‌کره (هیدروسفر)، هواکره (اتمسفر) و بیوسفر. بعضی از دانشمندان یخ‌کره را نیز جزء این تقسیم‌بندی می‌دانند. هر کدام این بخش‌ها شامل اکوسیستم‌هایی گوناگون هستند که به‌طور کلی محیط زیست را تشکیل می‌دهند.
  • خاک

مهم‌ترین آثار فعالیت‌های انسان بر خاک عبارت اند از:
مسمومیت و فرسایش که موجب تخریب و کاهش توان زمین‌های زراعی می‌شوند. به‌طور کلی فرسایش خاک پدیده‌ای طبیعی است که به وسیلهٔ عواملی، چون باد، رواناب‌های سطحی و تغییرات دما انجام می‌گیرد.
با این حال، فعالیت‌های انسان از جمله زراعت مفرط، آبیاری زمین‌های زراعی، محصولات تک‌کشتی، چریدن بیش از حد دام‌ها در مراتع، جنگل‌زدایی و بیابان‌زایی باعث از بین رفتن تعادل موجود میان روند تخریب و ایجاد خاک، و در نهایت آلودگی آن می‌شوند.

مسمومیت خاک می‌تواند در اثر افزایش نمک‌های خاک توسط ماشین‌آلات کشاورزی یا آلودگی مستقیم آن توسط افراد یا کارخانه‌ها به ایجاد شود. در این صورت خاک ناحاصلخیز و حتی سمی برای برخی گیاهان می‌شود.

  • آب

طبق سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، مهم‌ترین تأثیرات فعالیت‌های انسان بر روی آب‌ها در سه مورد خلاصه می‌شود:
مصرف بیش از حد آب و از بین رفتن منابع آب و آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی.
امروزه تأمین آب شیرین برای بعضی کشور‌ها یک بحران جدی محسوب می‌شود. بر اساس گزارش‌های این سازمان در سال ۲۰۰۱، در صورت عدم اقدامات مناسب، در سال ۲۰۳۰، ۳٫۹ میلیون نفر دچار این بحران خواهند شد. قابل توجه‌است که این بحران خود با روند کنونی افزایش جمعیت اوج نیز خواهد گرفت.

گرم شدن زمین نیز در از بین رفتن منابع آب به خصوص در مناطقی، چون آسیای مرکزی، آفریقای شمالی و دشت‌های بزرگ ایالات متحده نقش می‌دارد.

علل آلودگی آب‌ها ممکن است فیزیکی یا شیمیایی باشند:

آلودگی فیزیکی همچون آلودگی گرمایی (مصرف آب برای خنک کردن دستگاه‌های صنعتی که موجب افزایش دمای آب و در نهایت از بین رفتن برخی گونه‌های گیاهی یا جانوری می‌شود) یا رادیواکتیو (در اثر حوادث هسته‌ای).
آلودگی‌های شیمیایی بسیار گوناگون می‌باشند و می‌توانند در اثر ورود مواد شیمیایی حاصل از کارخانه‌ها، کشاورزی یا فاضلاب‌های شهری به درون آب باشد.
مصرف مواد شیمیایی ضد آفت در کشاورزی از علل مهم آلودگی آب‌های زیرزمینی یا سطحی است که مستقیماً موجب مرگ بسیاری از گونه‌ها می‌شود.
همچنین، مصرف کود‌های نیتراتدار و فسفاتدار موجب افزایش این عناصر در آب‌ها می‌شود. در نتیجه، باکتری‌ها و جلبک‌های سطح آب که از این مواد تغذیه می‌کنند به سرعت رشد می‌کنند و زیاد می‌شوند و موجب کمبود اکسیژن محلول در آب و در نتیجه مرگ اغلب گونه‌های ساکن زیر آب می‌شوند.
آلودگی توسط فلزات سنگین، چون جیوه، آرسنیک، سرب و روی نیز که حاصل از فعالیت کارخانه‌هاست طی زنجیره‌های غذایی انباشته می‌شود و جان بسیاری از جانوران و نیز انسان را تهدید می‌کند.

آلودگی آب‌ها همچنین موجب بارش‌های اسیدی می‌گردد که برای محیط زیست سمی می‌باشند.

آلودگی توسط هیدروکربن‌ها (همچون نفت)، پلی‌کلروبی‌فنیل‌ها (که سمی و سرطان‌زا هستند) و سایر مواد شیمیایی، چون انواع داروها، مواد شوینده… نیز مثال‌های دیگری از آلودگی شیمیایی آب‌ها هستند.
  • هوا


آلودگی هوا عبارت است از ورود مستقیم یا غیر مستقیم هر عنصری توسط انسان یا عامل طبیعی که احتمال ایجاد اثرات نامطلوب بر سلامتی انسان و محیط زیست را داشته باشد. انواع آلودگی‌های هوا عبارت‌اند از:
گاز‌های شیمیایی سمی که غالباً حاصل واکنش‌های سوختن هستند.اوزون، که وجودش در لایه‌های پایینی هواکره تأثیرات خطرناکی بر سلامتی جانداران دارد.
گاز‌های حاصل از سوختن، چون دی‌اکسید گوگرد، اکسید‌های ازت، مونوکسید کربن، سولفید هیدروژن و بعضی گاز‌های گلخانه‌ای.
گرد و غبار و ذرات معلق در هوا
گاز‌های گلخانه‌ای همچون دی‌اکسید کربن، متان و فلوئوروکربنها.
فلزات سنگین همچون آرسنیک، سرب، روی، مس، کروم، جیوه و کادمیوم که در اثر فعالیت‌های صنعتی وارد هوا می‌شوند.

زیست بوم


زیست‌بوم‌ها به لحاظ تاریخی شبیه به مفهوم اکوسیستم‌ها هستند و از مناطق جغرافیایی، عرض جغرافایی، شرایط آب و هوایی مرتبط با محیط زیست بر روی زمین، مانند جمعیت گیاهان، حیوانات و شرایط محیط زندگی شان، اغلب به عنوان اکوسیستم نامیده می‌شوند.

زیست بوم‌ها بر مبنای عوامل نظیر ساختار گیاهان (مانند درختان، درختچه‌ها و گیاهان)، انواع برگ‌ها (مانند ورق‌های عرضی و سوزنی)، فاصله گیاه (جنگل، جنگل، ساوانا) و آب و هوا تعریف می‌شوند.
بر خلاف اکوژنزها، زیست بوم‌ها به واسطه ژنتیک، طبقه‌بندی یا شباهت‌های تاریخی تعریف نمی‌شوند.
زیست بوم‌ها اغلب با الگو‌های خاصی از جانشینی زیست محیطی و پوشش گیاهی اوج شناخته می‌شوند.

فاضلاب صنعتی چیست و چگونه طبقه‌بندی می‌شود

فاضلاب صنعتی چیست و چگونه طبقه‌بندی می‌شود!!!

پردیس فناوری کیش طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت گروه علوم ومهندسی محیط زیست

http://kishindustry.ir

تعریف فاضلاب صنعتی و طبقه‌بندی فاضلاب‌های صنعتی براساس نوع آلاینده :

در تعریف ساده فاضلاب صنعتی چیست و چگونه طبقه‌بندی می‌شود باید گفت که فاضلاب صنعتی، به آبی گفته می‌شود که در تولید و ساخت یک محصول تجاری مورد استفاده قرار گرفته و بعنوان محصول ثانویه از سیستم خارج می‌شود.

فاضلاب‌های صنعتی، محصول جانبی کارخانجات تولیدی هستند. کارخانجات مختلفی که می‌توانند مواد غذایی، پوشاک، نوشیدنی، کاغذ و انواع مواد شیمیایی مورد نیاز ما را تولید کنند. در تمامی این محصولات آب بعنوان یک ماده مصرفی در بخشی از فرایند تولید مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به تنوع کارخانجات صنعتی و حجم بالای فاضلاب صنعتی در کشور نیازمند شناسایی روش‌های مناسب برای مدیریت و تصفیه فاضلاب‌های صنعتی هستیم. اولین گام در مدیریت فاضلاب‌های صنعتی شناخت کامل از فاضلاب خروجی کارخانجات است.

یکی از اولویت‌های فعالیت واتک،  مرکز تخصصی شتابدهی حوزه آب، تصفیه و باز چرخانی است.  در این مقاله به بررسی و طبقه‌بندی انواع فاضلاب‌های صنعتی می‌پردازیم.

طبقه‌بندی صنایع بر اساس میزان تولید فاضلاب :

می‌توان صنایع فعال در کشور را از نظر میزان تولید فاضلاب به ۳ دسته اصلی تقسیم کرد:

  1. صنایع بدون فاضلاب: صنایعی که فرایند تولید آن‌ها وابسته به آب نیست، در نتیجه فاضلاب هم ندارند. مانند کارخانجات تولید لوازم خانگی
  2. صنایع با فاضلاب متوسط: دسته‌ای از صنایع هستند که قسمتی از فرایند تولید آن‌ها وابسته به آب است. مانند کارخانجات نساجی
  3. صنایع با فاضلاب زیاد: صنایعی که تمام فرایندهای تولید محصول وابسته به آب است و در نتیجه مقدار فاضلاب صنعتی بسیار بالایی تولید می‌کنند. مانند کارخانجات تولید مواد غذایی

طبقه‌بندی فاضلاب‌های صنعتی براساس صنایع :

کاغذ و خمیر کاغذ

تولید کاغذ جز صنایع پر مصرف از منظر انرژی و آب است. مقدار اکسیژن بیوشیمیایی (BOD) و مقدار اکسیژن شیمیایی (COD)، مواد جامد و ترکیبات آلی از جمله اصلی‌ترین آلاینده‌های موجود در فاضلاب کاغذسازی و خمیرسازی هستند. صنعت کاغذ و خمیر کاغذ از جمله صنایعی هستند که مقدار فاضلاب زیادی تولید می‌کنند.

معدن

استخراج مواد معدنی و انواع کانی‌های فلزی و غیرفلزی نیازمند مصرف آب است. فاضلاب خروجی از کارخانجات معدنی عبارتست از ذرات معدنی، فلزات، انواع اسید، نمک‌ها و روغن‌های هیدرولیک.

نفت و پتروشیمی

پتروشیمی‌ها بعنوان یکی از تولیدکننده‌های عمده فاضلاب‌ صنعتی در کشور محسوب می‌شوند. عمده آلاینده‌های موجود در فاضلاب پتروشیمی از نوع آلی هستند. مقدار اکسیژن بیوشیمیایی (BOD) و مقدار اکسیژن شیمیایی (COD)، مواد جامد و ترکیبات آلی از جمله اصلی‌ترین آلاینده‌های موجود در پتروشیمی‌ها و صنایع نفتی است.

آهن و فولاد

عمده آلاینده‌های موجود در فاضلاب کارخانجات فولادسازی عبارتند از مقدار اکسیژن بیوشیمیایی (BOD) و مقدار اکسیژن شیمیایی (COD)، فلزات، روغن و چربی، اسیدها، فنول و سیانید.

صنایع غذایی

صنایع غذایی از جمله صنایع تولید کننده فاضلاب زیاد به شمار می‌روند. عمده آلاینده‌های موجود در صنایع غذایی زیست تخریب پذیر بوده و غیر سمی هستند. مقدار اکسیژن بیوشیمیایی (BOD) و ذرات جامد معلق (SS) عمده آلاینده‌های موجود فاضلاب صنایع غذایی هستند.

چرم و نساجی

صنایع نساجی از جمله صنایع تولید کننده فاضلاب متوسط هستند. عمده آلاینده‌های موجود در فاضلاب صنایع نساجی ناشی از رنگدانه‌ها و انواع افزودنی‌های لازم برای رنگ رزی است. مقدار اکسیژن بیوشیمیایی (BOD) و ذرات جامد معلق (SS)، سولفات و کروم عمده آلاینده‌های موجود فاضلاب صنایع نساجی هستند.

شیمیایی

استفاده از مواد آلی با ساختار پیچیده در صنایع شیمیایی، می‌تواند باعث تولید فاضلاب حاوی مقدار اکسیژن شیمیایی (COD)، انواع ترکیبات آلی، فلزات سنگین، ذرات جامد معلق (SS) و سیانید شود.

خلاصه انواع آلاینده‌های موجود در فاضلاب‌های صنعتی
 

آشنایی با محیط زیست



 
پردیس فناوری کیش طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت گروه علوم ومهندسی محیط زیست 
 
 
محیط زیست عبارت است ترکیبی از دانش‌های متفاوت در علم است که شامل مجموعه‌ای از عوامل زیستی و محیطی در قالب محیط زیست و غیر زیستی (فیزیکی، شیمیایی) است که بر زندگی یک فرد یا گونه تأثیر می‌گذارد و از آن تأثیر می‌پذیرد.
امروزه این تعریف غالباً به انسان و فعالیت‌های او مرتبط می‌شود و می‌توان محیط زیست را مجموعه‌ای از عوامل طبیعی کرهٔ زمین، همچون هوا، آب، اتمسفر، صخره، گیاهان و غیره، که انسان را احاطه می‌کنند خلاصه کرد.
 

تنوع آب و هوایی و تنوع شرایط اقلیمی، نوع خاک، اختلاف ارتفاع و نا همواری‌ها از جمله عواملی هستند که منجر به ایجاد محیط زیست می شوند.
 
 
سازمان محیط زیست :

سازمان حفاظت محیط زیست ایران سازمانی دولتی است که بر امور مربوط به حفظ محیط زیست ایران نظارت دارد. این سازمان وابسته به ریاست جمهوری ایران است. از مهمترین وظایف آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به منظور حفاظت از محیط زیست و تضمین بهره‌مندی درست و مستمر از محیط زیست و همسو با توسعه پایدار.
پیش‌گیری و ممانعت از تخریب و آلودگی محیط زیست.
حفاظت از تنوع زیستی کشور.
 
 
 
 

روش هاي تصفيه گاز و خصوصيات جذب كننده ها

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه مهندسی شیمی

گاز طبيعي را از وجود سولفيد هيدروژن هر چند كه مقدار آن كم باشد تصفيه مي كنند، چون مقدار مجاز آن در
لوله ها انتقال حداكثر 20 ميلي گرم در متر مكعب مي باشد.
در اغلب موارد تصفيه گاز را نه تنها براي جداسازي مواد زائد تا حد استاندارد، بلكه به منظور جداسازي مواد
ارزشمند صنعتي از آن انجام مي دهند. به عنوان مثال 30 % توليدات جهاني گوگرد از گازهاي طبيعي غني از سولفيدهيدروژن بدست مي آيد. بعضي از آنها مثل ميدان گازي هارمتن، پانتر- ريور، و باربري در كانادا و مي سي سي پي در آمريكا، ژائو لان گيوانگ در كره شمالي تا 70 % حجمي داراي سولفيد هيدروژن مي باشند.

در حال حاضر بيشترين روش ها، در تصفيه (شيرين سازي) گاز، به 2 گروه عمده ابسورپسيوني و ادسورپسيوني مربوط مي شود تعلق دارند. البته در بين آنها هم بيشترين روش ها در گروه اول جاي مي گيرند. روش ابسورپسيوني- جذب هوشمند مايعات و يا گازها توسط جذب كننده مايع (ابسوربنت)، را مي توان بدون توجبه مقدار اوليه درصد ناخالصي ها بكار گرفت.

روش ادسورپسيوني – جذب هوشمند مايعات و گازها در روزنه هاي جذب كننده 5% حجمي باشد، انجام پذير است. در اين روش تصفيه عميق – جامد (ادسوربنت)، در مواردي كه درصد ناخالصي تا 3 از گاز صورت مي گيرد.

روشهاي ابسورپسيوني

با توجه به خصوصيات ابسوربنت هاي مورد استفاده، به روش هاي: جذب شيميايي، جذب فيزيكي، جذب
تركيبي و اكسيداسيوني (اكسايشي) تقسيم مي شوند.
با تركيبات CO و 2 H2S روش هاي جذب شيميايي (كميسورپشن) 9 بر اساس تاثيرات (واكنش هاي) شيميايي
فعالي (ابسوربنت ها) چون آمين ها (منو، دي، تري و متيل دي اتانول آمين ها، دي ايزوپروپانول آمين) و بازها استوار است.

روش هاي جذب فيزيكي بر پايه حل فيزيكي مواد زائد در ابسوربنت هايي چون گليكول ها (دي و تري اتيلن
متيل پريليدون، تري بوتيل فسفات، سولفولان، متانول و غيره بنا نهاده شده است. – N ،( گليكول
روش هاي جذب تركيبي در استفاده هم زمان هر 2 فرآيند فوق (جذب شيميايي و فيزيكي) خلاصه مي شوند.
يكي از فرآيندهاي جذب تركيبي، فرآيند سولفينول است كه واحدهاي زيادي از آن احداث شده است. در واحدهاي
مدرن ، هم زمان از سولفولان و متيل دي اتانول آمين به عنوان ابسوربنت استفاده مي شود.

به گوگرد عنصري توسط جذب كننده ها H2S روش هاي جذب اكسيداسيوني براساس تبديل بازگشت ناپذير
استوار است. جذب كننده ها در اين روش حاوي كاتاليست هايي اكسيد كننده مي باشند و معمولا به شكل محلول
قليايي – آبي مثل تركيب محلول نمك 2 سديمي اتيلن دي آمين تترااستيك اسيد با كلريدآهن در آب و يا محلول گرم
نمك هاي نشادري فلزات قليايي هستند.

روش هاي ادسورپسيوني

در روزنه هاي جذب كننده جامد مثل كربن فعال و CO و H2S ، همانطور كه قبلا اشاره شد در اين روش ها يا زئوليت هاي سنتزي جذب مي شوند.

انتخاب هر كدام از اين روش ها مستلزم در نظر گرفتن فاكتورهاي مختلفي چون حد غلظت اوليه ونهاييH2S,CO2 موارد مصرف گاز تصفيه شده (در خانه ها، پتروشيمي و يا سوخت ماشين)، يا استفاده اقتصادي از يك جذب  كننده و غيره بستگي دارد ولي اساسي ترين آنها شامل غلظتCO2 ، و تركيبات گوگرددار آلي در گاز اوليه میباشد.

در زماني كه تركيبات اسيدي داراي فشار بخار بالايي در گاز باشند، بهتر است از روش هاي ابسوپشني بر پايه عدم جذب و يا جذب محدود هيدروكربن ها استفاده نمود كه شرط آن، حذف هيدروكربن هاي سنگين در مراحل اوليه میباشد.

در كل روش هاي جذب شيميايي و تركيبي در زماني استفاده مي شوند كه فشار بخار تركيبات اسيدي، بالا و يامتوسط باشند. در حال حاضر در مواقعي كه فشار بخار اين تركيبات كم باشد از روش هاي اكسيداسيوني استفاده میکنند.

انتخاب نوع جداساز

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه مهندسی شیمی

عوامل مختلفي در انتخاب نوع جداسازها موثرند كه جداساز بايد با توجه به اين عوامل انتخاب شود. به عنوان
مثال، جداسازهاي عمودي نسبت به نوسانات ارتفاع آب حساس نيستند، بنابراين براي تعيين ارتفاع آب در آنها، مي توان از ساختارهاي ساده و ارزان استفاده كرد. نسبت به فضاي اشغالي مي توانند راندمان بيشتري داشته باشند، ساختار داخلي ساده تري دارند و براي آن دسته از گازهايي كه داراي ذرات جامد هستند مناسب ترند.

از طرف ديگر جداسازهاي افقي با ابعاد يكسان نسبت به نوع عمودي خود، قادر به جداسازي مقدار گاز بيشتري مي باشند. دليل اين امر را مي توان در اين موضوع دانست كه در نوع عمودي سرعت گاز بايد به طوري باشد كه مايعات و اجسام جامد آن فرصت رسوب داشته باشند پس سرعت گاز بايد كمتر از سرعت رسوب باشد. بعلاوه ارتفاع مايعات آن نبايد از1/3حجم آن تجاوز كند و الا در كار جداسازي مشكل ايجاد مي شود.

ارتفاع جداسازها:

ارتفاع جداساز به خاطر افزودن ساختارهاي دروني آن است. درجداسازهاي عمودي مدرن ارتفاع دستگاه از 3 متر تجاوز نمي كند. افزايش بيشتر ارتفاع، در بازدهي گاز اثري ندارد. در صورتي كه در نوع عمودي مي توان از سرعت بيشتري استفاده نمود و ارتفاع مايعات مي تواند تا نيمي از حجم جداساز را بدون هيچ مشكلي پر كنند. در اين نوع جداسازها قطرات درشت تر در ورودي جداساز ته نشين مي شوند.

اين امر تا زمان خروج گاز ادامه دارد و هرچه در طول جداساز پيش رويم اندازه ذرات كوچك تر شده و مقدار آن در گاز نيز كاهش مي يابد. در خروجي، گاز با جريان ورودي برخوردي ندارد بنابراين احتمال وجود ناخالصي در گاز نيز وجود ندارد. طول مرز جداسازي دو فاز زياد است پس زمان كمتري براي جداسازي نياز است. بنابراين افزايش سرعت گاز در امر جداسازي اختلالي ايجاد نمي كند. پس افزايش طول باعث افزايش بازده گاز مي شود.

جداسازهای کروی:

در جداسازهاي كروي، سرمايه گذاري اوليه نسبت به واحد بازدهي گاز كمترين مقدار در بين جداسازهاست كه
اين مزيت اساسي اين نوع جداساها محسوب مي شود. از اين جداسازها زماني كه چاه دبي كم و ثابت دارد استفاده ميكنند چون مونتاژ و جايجايي آنها راحت است، تميز كردن آنها نيز آسان و فضاي زيادي را اشغال نمي كنند. بخصوص در جداسازي 2 مرحله اي، مي توان يكي را بر روي ديگري مونتاژ كرد.

فاكتورهاي موثر بر كار جداسازها:

فاكتورهاي مختلفي بر كار جداسازها موثرند. در اين بين، فشار، دما، تركيب گاز و چند مرحله اي بودن جداسازي بيشترين تاثير را دارند.

الف) فشار

با افزايش فشار، تراكم مواد زيادتر شده، بنابراين كندانسيشن بيشتر مي شود. بيشترين تراكم در بين هيدروكربن
ها در متان مشاهده شده و با افزايش جرم مولكولي هيدروكربن ها اين مقدار كاهش مي يابد. اين موضوع را مي توان در تشكيل “بخارهاي تنزلي” توضيح داد. در اين صورت افزايش فشار باعث افزايش دما شده تا حدي كه ماده در اين فشار به نقطه جوش خود مي رسد و تبخير مي شود. بنابراين افزايش فشار تا زماني كه باعث افزايش غير معمول نشود باعث جداسازي بيشتر مي شود.

ب) دما

تحقيقات نشان داده است كه هر چه دما كمتر شود، تبديل برش C5,C6 به مایع کمتر میشود.همچنین بیشترین حجم مایع در دماي 10 درجه سانتي گراد اتفاق مي افتد. همچنين نتيجه اين تحقيقات نشان داده شده است كه بيشترين  حجم جداسازي ميعانات تثبيت شده تا دماي 10 – درجه سانتي گراد اتفاق مي افتد.بنابراين اگر هدف اوليه از
جداسازي، بدست آوردن ميعانات تثبيت شده باشد، اينتروال ايده آل براي اين مورد، دماي 1- الي 10 – مي باشد.

ج) تركيب گاز

يكي از عوامل موثر در جداسازي، محتواي گاز مي باشد. در اين زمينه ميعانات هيدروكربني نقش زيادي را ايفاء
مي كنند. هرچه ويسكوزيته اين ميعانات بالاتر باشد، خروج ذرات گازي كه در اين ميعانات به دام افتاده اند كندتر
صورت مي گيرد. بنابراين كار جداساز به كندي پيش مي رود. در اين صورت بايد سرعت ورودي كمتر شود تا
جداسازي در فرصت بيشتري انجام شود.

د) چند مرحله بودن جداسازي

مسلما جداسازي ديفرنسيالي (چند مرحله اي) بيشترين و تثبيت شده ترين ميعانات را نسبت به جداسازي برخوردي (يا تك مرحله اي) به ما مي دهد. در جداسازي ديفرنسيالي، افت فشار در جداسازها به مرور صورت مي گيرد كه اين امر باعث مي شود در شرايط ملايم تري (يا روان تري)، ابتدا ذرات سنگين تر و در مراحل بعدي ذرات مايع سبك تر از گاز جدا شوند.

در اينجا لازم به ذكر است كه اين موضوع در زماني است كه محيط پراكندگي ما گاز وفاز پراكندگي مايع باشد. در حالتي هم كه محيط پراكندگي مايع و فاز پراكندگي گاز باشد، در جداسازي ديفرانسيلي، ابتدا ذرات گاز سبك تر و سپس ذرات سنگين تر جدا مي شوند. در جداسازي برخوردي در اثر افت سريع فشار، امكان ايجاد خلاء لحظه اي در دستگاه وجود دارد كه اين موضوع باعث رسيدن ميعانات سبك به نقطه جوش خود و ادقام آنها با گاز شود.

محاسبه يا طراحي جداسازها

با توجه به ساختارهاي دروني مختلفي كه در جداسازها وجود دارد، روش هاي متعددي در مورد طراحي
جداسازها وجود دارد. حتي براي محاسبه و يا طراحي يك نوع جداساز (افقي، عمودي، يا كروي و غيره) روش هاي مختلفي را پيشنهاد مي كنند كه پرداختن به همه آنها در اين فرصت كوتاه امكان پذير نيست. بنابراين در ذيل روشي پيشنهاد مي شود كه اصول كلي طراحي همه جداسازها را در بر مي گيرد و در پايان با توجه به ساخت جداسازهاي مختلف در كارخانه هاي متعددي كه موجود مي باشد، اين روش به انتخاب يكي از اين جداسازها منجر مي شود و در آنجا با توجه به مسائل مختلفي همچون، سرمايه گذاري اوليه، فضاي اختصاصي و غيره مي توان، نوع افقي، عمودي و يا كروي شكل آن را از كاتالوگ هاي موجود انتخاب نمود.

جداسازي با روش نشست صوتي

پردیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه مهندسی شیمی

يكي از روش هاي متعدد جداسازي، استفاده از روش نشست صوتي مي باشد. در اين روش از امواج ماوراي
صوت استفاده مي شود. امواج ماوراي صوت، امواجي با فركانس بزرگتر از 20 هزار هرتز هستند كه گوش نسبت به آنها حساس نيست ولي با آثاري كه اين امواج دارند م يتوان به وجود آنها پي برد. اين اثرات از برخورد موج با هوا ، مايعات و تغييراتي كه در آنها و موارد ديگر بوجود مي آيد، ايجاد م يشوند. امواج مافوق صوت داراي خواص فيزيكي زيادي هستند كه از اين خواص مي توان در توجيه آثار شيميايي و بيولوژيكي امواج مافوق صوت استفاده كرد.
در محيط پراكندگي اي كه امواج ماوراي صوت انتشار م ييابند، فشار در يك نقطه معين محيط نسبت به مقدار
متوسط آن متناوباً كم و زياد م يشود، يا به عبارت ديگر در دو طرف حد وسط آن نوسان مي يابد (نتيجه ارتعاش طولي).
در نتيجه تغيير فشار، حالت پايداري سيستم پراكندگي از بين رفته و مواد در لايه هاي جداگانه اي تجمع مي كنند. در اين حالت، ذرات مايع و جامد رسوب كرده و از جداساز خارج مي شوند. اين روش به خاطر استفاده از نيروي زياد الكتريكي هنوز جايگاه مناسبي در صنعت پيدا نكرده است.

هلیکوپتر

هلیکوپتر چیست؟

هواگردی است که برخاستن و پیش‌رانش آن به‌وسیلهٔ یک یا دو چرخانهٔ افقیِ بزرگ صورت می‌گیرد. چرخانهٔ بالگرد را ملخ می‌نامند.

هلیکوپتر را در رده‌ی هواگردهای بال‌متحرک طبقه‌بندی کرده‌اند تا بتوان آن‌ها را از هواگردهای ثابت‌بال متمایز کرد. هلیکوپتر در دنیای امروز از مهم‌ترین و پراستفاده‌ترین وسایل حمل و نقل به‌شمار می‌آید. این وسیله در سه محور می‌تواند حرکت کند. خلبانِ هلیکوپتر باید از دو دست و دو پای خود برای خلبانی استفاده کند، که این امر نیاز به مهارت و قدرت تفکر بالا دارد.

تاریخچه هلیکوپتر

طرح اولیهٔ ساخت بالگرد را چینی‌ها، برای اولین بار حدود ۴۰۰ سال قبل از میلاد برای ساخت اسباب‌بازی‌های فرزندانشان به کار بردند. لئوناردو دا وینچی و یک روسی به نام میخائیل لومونوسوف نیز از کسانی بودند که طرح‌هایی از بالگرد را ارائه دادند، ولی نتوانستند از حرکت بخش اصلی بدنه به دور خود جلوگیری کنند. مدل کوچکی از یک بالگرد، که «چاینیز تاپ» نام داشت، در سال ۱۷۸۳ وارد عرصه شد. ۱۳ سال بعد، «سر جورج کیلی» انواع آزمایشی این چاینیز تاپ‌ها را ساخت و بالگرد بخاری را طراحی کرد. در عرض صد سال بعد، طرح‌هایی که ساخته می‌شد همگی مشکل موتور داشتند. واژهٔ انگلیسی Helicopter اولین بار در سال ۱۸۶۱ توسط یک دانشمند فرانسوی ــ که اولین مدل کوچک با موتور بخار را ساخت ــ مورد استفاده قرار گرفت.

 

اولین مخترع هلیکوپتر

همچنین اولین مدل موتور الکتریکی را توماس ادیسون اختراع کرد. اولین پرواز موفقیت‌آمیز نیز در سال ۱۹۰۷ در فرانسه، البته توسط یک ماکت کوچک، انجام شد که در این پرواز، بالگردِ مدل به‌مدت ۲۰ ثانیه در ارتفاع ۳۰ سانتیمتری سطح زمین معلق ماند. هفت سال بعد از ساخته شدن اولین بالگردی که می‌توانست پرواز کند، دو افسر نیروی هوایی مجارستانی بالگردی ساختند که اتفاقاً پروازهای متعددی در ارتفاعات بالا انجام داد، ولی هرگز اجازهٔ پرواز آزاد نداشتند. بالگردهای ساخته‌شده انتظارات را برآورده نمی‌کرد، تا اینکه در سال ۱۹۳۶ شرکت آلمانی «فوک ولف» بالگردی ساخت که سرعت آن ۷۰ مایل بر ساعت و تا ارتفاع ۱۱ هزار پایی بود.

در سال ۱۹۴۰ و هم‌زمان با پیشرفت در ساخت موتورهای هم‌محور (موتورهایی که در آن نیروی پیشران و پسران هر دو ملخ توسط یک موتور تولید می‌شود) اولین بالگرد برای استفاده‌های نظامی توسط سیکورسکی ساخته شد و اولین پرواز آن در سال ۱۹۴۰ در آمریکا با موفقیت صورت گرفت که آن را دو خلبان تا ارتفاع ۱ کیلومتری زمین در مدت ۱ دقیقه بالا بردند.

ساز و کار پرواز هلیکوپتر

برای ساخت ماشینی که فقط به جهت بالا حرکت می‌کند نیاز به بالی داریم که بر اثر جنبش، مقداری هوا را به پایین بفرستد تا بر اثر کنش و واکنشِ ماشین به بالا حرکت کند. البته جنبش دَوَرانی راحت‌ترین راه برای رسیدن به این امر است. برای این کار، تنها کافی است که چند پره همانند پره‌های یک پنکه، به میله‌ای (شَفت) در بالای ماشین وصل کنیم تا با چرخش خود، عمل بالا بردن را انجام دهد.

ملخ چیست؟

ملخ‌های یک بالگرد شباهت زیادی به ملخ‌های یک هواپیما دارد، با این تفاوت که باریک‌تر و بلندتر است؛ زیرا با سرعت بیشتری در هوا باید بچرخد و نیروی بیشتری تولید کند. با چرخش ملخ بالگرد، بر اثر فقدان نیروی تکیه‌گاه، بدنهٔ بالگرد تمایل دارد در جهت عکس چرخش ملخ اصلی بچرخد.

برای جلوگیری از این کار، نیاز به نیرویی است تا از چرخش بدنه ممانعت کند. این نیرو به وسیلهٔ ملخ دم بالگرد ایجاد می‌شود. پس، در اصل هر نوع چرخش یک بالگرد توسط این ملخ کوچک انتهایی انجام می‌شود؛ بدین‌صورت که با افزایش یا کاهش قدرت ملخ دُم توسط خلبان بالگرد حول محور خود می‌چرخد. برای مثال، بالگردی را در نظر بگیرید که ملخ اصلی آن چپ‌گرد است. برای اینکه حول محور خود نچرخد، نیاز به ملخ دُمی دارد که گشتاور را در جهت خلاف حرکت ملخ اصلی اِعمال کند، که کم و زیاد کردن قدرت این ملخ به‌صورت خودکار در حرکت عمودی حول محور Y مطابق با گشتاور ملخ اصلی اِعمال می‌شود. اما در صورت نیاز، خلبان می‌تواند کنترل ملخ دُم را به‌صورت کامل در دست بگیرد.

پروانه های اصلی هلیکوپتر

ملخ اصلی بالگرد، مهم‌ترین قسمت یک بالگرد را تشکیل می‌دهد. بالگرد به‌وسیلهٔ همین قسمت به بالا و پایین و دو طرف پرواز می‌کند. برای انجام این امور، در ابتدا ملخ‌ها باید از استحکام کافی برخوردار باشند و همچنین قادر به تنظیم زاویهٔ آن‌ها بود تا عمل موردنظر انجام شود. در بالگرد، این تنظیم زاویه به‌وسیلهٔ صفحات لغزنده (swash plate assembly) انجام می‌شود.

وظیفه ی صفحات لغزنده هلیکوپتر
  • تغییر زاویهٔ هر دو ملخ اصلی بالگرد به‌طور همزمان، که باعث افزایش و کاهش ارتفاع بالگرد می‌شود. (یعنی در اصل، بالگرد با تغییر زاویهٔ ملخ‌ها، به بالا و پایین می‌رود).
  • تغییر زاویهٔ هر ملخ اصلی بالگرد به‌طور جداگانه، که سبب حرکت بالگرد به هر جهتی شامل جلو، عقب، چپ، و راست می‌شود.
  • صفحات لغزنده از دو صفحهٔ ثابت و چرخان تشکیل شده‌است. صفحهٔ چرخان به‌وسیلهٔ شَفت می‌چرخد و بر اثر این چرخش، ملخ‌ها، به‌سبب اتصالشان به این صفحه، می‌چرخند. میله‌های کنترل درجه سبب ایجاد تغییر زاویه در صفحهٔ چرخان و در نتیجه ملخ‌ها می‌شوند. زاویهٔ صفحهٔ ثابت توسط میله‌های کنترل تغییر می‌کند، که این میله‌ها مستقیماً توسط خلبان اداره می‌شود.

هلیکوپتر
هلیکوپتر نظامی ایران

معرفی هلیکوپتر کبری

نوعی هلیکوپتر تهاجمی ساخت شرکت بل است که در دهه ۱۹۶۰ بر اساس هلیکوپتر چندمنظوره پرطرفدار یواچ-۱ ایروکوای طراحی شد. این هلیکوپتر اولین پرواز خود را در سال ۱۹۶۵ انجام داده و از سال ۱۹۶۷ وارد ارتش آمریکا شد. این هلیکوپتر در دو نوع اصلی تک‌موتوره و نوع پرقدرت‌تر دوموتوره ساخته شد. تمامی مدل‌های تک موتوره با نام “هیویی کبرا” (به انگلیسی: Huey Cobra) شناخته می‌شوند.

تمامی مدل‌های هلیکوپتر کبرا در نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا از دهه ۱۹۸۰ با هلیکوپتر ای‌اچ-۶۴ آپاچی جایگزین شد. البته تعدادی از آن‌ها همچون بسیاری از هلیکوپترهای جنگی دیگر آمریکا کاربرد غیرنظامی پیدا کرده و به عنوان هلیکوپتر آتش‌نشان برای اطفای حریق جنگل‌ها استفاده می‌شوند. اما مدل‌های ارتقایافته دوموتوره کبرا معروف به ای‌اچ-۱ دبلیو و ای‌اچ-۱ زد همچنان هلیکوپتر جنگنده اصلی تفنگداران دریایی ارتش ایالات متحده هستند.

هلیکوپتر
جنگنده ی کبرا

سایت ما را دنبال کنید.