دستگاه CNC یکی از اسامی و اصطلاحاتی است که با ورود کامپیوتر به صنعت، گسترش زیادی پیدا کرده و امروزه اکثر ماشین‌آلات مدرن را با کنترل CNC در صنعت مشاهده می‌کنید. سی ان سی در معنای لغوی به معنای کنترل عددی کامپیوتری است. با انجینیک همراه باشید.به طور کلی دستگاه CNC به دستگاه یا ماشینی گفته می‌شود که از کنترل عددی کامپیوتری یا همان CNC استفاده می‌کند. CNC مخفف عبارت Computer Numerical Control است. این عبارت به نوعی توضیح دهنده‌ی نحوه‌ی کار ماشین‌آلات از این دست است.
کنترل CNC، ابتدا طراحی انجام گرفته به کمک نرم‌افزارهای کامپیوتری یعنی Computer Aided Design (CAD) را به اعداد تبدیل می‌کند و سپس این اعداد را که هرکدام نشان‌دهنده‌ی مختصات یا روش باربرداری دستگاه هستند، به ماشین ارسال می‌کند. نرم‌افزارهای ساخت به کمک کامپیوتر یعنی Computer Aided Manufacturing (CAM) نیز، نقشی اساسی در انتقال طرح‌ها به دستگاه دارند.
در ماشین‌های فوق مدرن، تمامی عملیات مورد نظر بر روی قطعه مانند تراشکاری، فرزکاری، سوراخکاری، پرداخت و غیره توسط یک ماشین اتوماتیک انجام می‌شود. طراحی انجام گرفته در نرم‌افزارهای CAD وارد نرم‌افزار CAM شده و تمامی عملیات مورد نیاز برای تولید قطعه، در نرم‌افزار دوم طرح‌ریزی می‌شوند. به بیان دیگر کاربر یا طراح به نرم‌افزار می‌گوید که هر یک از بخش‌های قطعه را با چه فرایندی و چه ابزاری تولید کند. مواردی مانند نرخ باربرداری، جنس قطعه کار، نوع و مقدار ماده‌ی خنک‌کننده و غیره نیز در همین نرم‌افزارها وارد می‌شوند.
انواع دستگاه CNC
به طور کلی هر ماشین یا تجهیزی را که بتوان به کنترل عددی کامپیوتری مجهز کرد، ماشین CNC یا دستگاه CNC می‌نامیم. پرکاربردترین تجهیزات سی ان سی عبارتند از:
فرز CNC
فرز CNC دستورات کامپیوتر را برای حرکت ابزار یا میز (بسته به نوع فرز) به ماشین منتقل می‌کند و انواع عملیات فرزکاری دقیق را روی انواع جنس قطعه کار انجام می‌دهد. زبانی که برای ارتباط بین فرز CNC (و اکثر دستگاه‌های سی ان سی دیگر) و کامپیوتر استفاده می‌شود، زبان G یا G-Code نام دارد. فرز CNC معمولی، در سه محور X و Y و Z قابل برنامه‌نویسی است. فرزهای مدرن از ۴ تا ۶ محور را برای برنامه‌نویسی در اختیار کاربر قرار می‌دهند.
ماشین تراش CNC
این دستگاه نیز تمامی عملیات انجام شده توسط ماشین تراش را به‌صورت دقیق و با کنترل کامپیوتری انجام می‌دهد. قطعات پیچیده‌ای که نمی‌توان با ماشین تراش معمولی تولید کرد را نیز می‌توان به کمک برنامه‌نویسی دقیق سی ان سی و تراش CNC تولید کرد. نوع معمولی این ماشین‌ها توانایی برنامه‌ریزی دو محور X و Z را دارند و انواع جدیدتر، محورهای بیشتری را تحت پوشش قرار می‌دهند.
همان‌طور که گفته شد، بسیاری از ماشین آلات را می‌توان با تجهیز به کنترلر CNC تبدیل به یک دستگاه CNC کرد. انواع این ماشین آلات عبارتند از:
- دریل
- ماشینکاری تخلیه الکتریکی (EDM)
- ماشین آلات گلدوزی
- ماشین تراش چوب
- ماشین آلات کار بر روی ورق (سوراخ زنی)
- ماشین آلات خم کننده
- برش دهنده پلاسما، لیزر، وایرکات، واترجت و انواع برش‌دهنده‌ها
- پرینترهای سه بعدی
- ماشین آلات سنگ زنی
- ماشین آلات سخت کاری القایی