حسابداری دولتی
پردیس فناوری کیش _طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه
تعریف حسابداری دولتی
حسابداری دولتی نظامی است که به منظور تصمیم گیری صحیح مالی و کنترل برنامه های مصوب بودجه سالانه و منابع مالی مورد استفاده دولت ، اطلاعات مالی مربوط به فعالیت های وزارتخانه ها و موسسات دولتی را جمع آوری ، طبقه بندی ، تلخیص و گزارش می نماید تا دولت ، مدیران مالی ، دستگاه های دولتی ، ذیحسابان خزانه ، و دیوان محاسبات بتوانند از این اطلاعات مالی در جهت امور مربوطه استفاده کنند.با توجه به دریافت اصل کنترل بودجه و اصل منابع مالی دولت از اصول بنیادی حسابداری دولتی است.
تفاوت های حسابداری دولتی و بازرگانی
2) تفاوت در صورت های مالی : در سازمان های دولتی معمولا به جای حساب سرمایه که نشان دهنده مالکیت افراد است حساب مازاد که نشان دهنده ی تفاوت بین دارایی با بدهی است نگه داری میشود.
3) اهمیت بر ضرورت تقدم قانون :از آنجا که حسابداری دولتی براساس قانون بودجه است و براساس قوانین و مقررات تعیین میگردد هرجایی که بین قانون و اصول پذیرفته شده حسابداری تضاد وجود داشته باشد در حسابداری دولتی قانون مقدم است .
4) لزوم نگه داری حساب مستقل در حسابداری دولتی : ازآنجایی که در حسابداری دولتی فعالیت ها بسیارگسترده است حساب هایی که شبیه به هستن درفصل های جداگانه طبقه بندی می شود که به آن ها حساب مستقل گفته میشود مانند : حساب مستقل حقوق کارمندان / حساب مستقل حقوق بازنشستگان و حساب مستقل درآمد .
5)تفاوت در مبانی مختلف ثبت حسابداری : به دلیل گستردگی فعالیت های حسابداری دولتی روش های مختلفی جهت حسابداری ابداع گردید که این روش ها عبارت اند از : نقدی / نقدی تعدیل شده / تعهدی / نیمه تعهدی و تعهدی تعدیل شده.
تعریف برخی از اصطلاحات حسابداری دولتی
1)بودجه :بودجه برنامه مالی دولت است که برای یک سال مالی تهیه میشود وشامل پیش بینی درآمدها و برآورد هزینه های یک سال دولت و مبنای ثبت حسابداری دولتی است .
2)اعتبار: مبلغی که برای مصرف یا مصارف معین به منظور رسیدن به اهداف و اجرای برنامه ها به تصویب دولت میرسد .
3)تخصیص اعتبار:تجویز استفاده از مبلغ معینی از اعتبار مصوب و تامین اعتبار به معنای واریز وجه جهت اجرای برنامه های دوات از محله تخصیص اعتبار است .
4)خزانه :صندوق و سازمان هماهنگ کننده دخل و خرج دولت در واقع خزانه سازمانی است که وجهی دریافتی دولت درآن تمرکز دارد .
5)درآمد عمومی : عبارت است از درآمدهای وزارت خانه ها/ موسسات دولتی/ مالیات / سود سهام شرکت های دولتی/ درآمد حاصل از انحصارات و مالکیت که در بودجه کشور تحت عنوان درآمد عمومی آورده میشود .
6)درآمد اختصاصی: درآمدهایی که به موجب قانون برای مصرف یا مصارف خاص در بودجه کل کشور تحت عنوان درآمد اختصاصی منظور میگردد و دولت وظیفه دارد حداکثر تا 3سال پس از تصویب این قانون بودجه اختصاصی را حذف نماید.
7)هزینه جاری: یا اعتبارات جاری منظور اعتباری است که برای هزینه جاری دولت همچنین هزینه نگه داشت سطح فعالیت های اقتصادی دولت پیش بینی میشود.
8)هزینه های عمرانی یا اعتبارات طرح های تملک دارایی های سرمایه ای : منظور اعتبار مجموعه عملیات و خدمات مشخصی است که براساس مطالعات توجیهی و فنی مشخص توسط دستگاه اجرایی و دولت تعیین میگردد و در زمان مشخص با اعتبار مشخص صورت می گیرد .
انواع تنخواه گردان در حسابداری دولتی
1)تنخواه گردان خزانه : عبارت است از اعتبار بانکی در حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی ایران که به موجب قانون اجازه استفاده آن به میزان معین در هرسال مالی برای رفع احتیاجات نقدی خزانه در همان سال به وزارت اقتصاد داد میشود .
2) تنخواه گردان استان : عبارت است از وجهی که خزانه از محله اعتبارمصوب به منظور ایجاد تسهیلات لازم در پرداخت هزینه های جاری و عمرانی در اختیار نمایندگی خزانه در هر استان قرار میگیرن .
3) تنخواه گردان حسابداری : عبارت است از وجهی که خزانه و نمایندگی خزانه در استان در اختیار ذی حساب قرار میگیرد.
4) تنخواه گردان پرداخت : عبارت است از وجهی که از محله تنخواه گردان حسابداری از طرف ذی حساب با تایید وزیر یا رئیس دستگاه در اختیار ماموران مجاز قرار میگیرد که عموما در اختیار عامل ذی حساب است .
آموزش ثبت حسابداری در انواع شرکت ها
در آموزش حسابداری بطور کلی در حسابداری با 6 نوع ثبت روبرو هستیم که هر یک حسابداری مخصوص به خود را دارند که عبارتند از: شرکتهای خدماتی، شرکتهای بازرگانی، شرکتهای تولیدی و صنعتی، شرکتهای پیمانکاری، شرکتهای دولتی و شرکتهای وارد کننده یا اعتبارات اسنادی. که سعی میشود بغیر از شرکتهای دولتی ثبت های مهم حسابداری این شرکت ها با نمونه سند حسابداری در این مقاله عنوان شود.
آموزش ثبت حسابداری حقوق و دستمزد موسسات و شرکت ها
یکی از بخشهای مهم حسابداری، بخش حقوق و دستمزد می باشد که با توجه به این که لازم است حسابدار نسبت به این مهم آگاهی کافی داشته باشد سعی میشود موارد لازم نسبت به ثبت سند حسابداری حقوق اشاره و در پایان یک سند حسابداری حقوق و دستمزد نیز ارائه می گردد.
- حقوق پایه: میزان حداقل حقوقی که به هر کارگر تعلق دارد و هر ساله حداقل آن از طرف شرکت طبق بخش نامه هایی ابلاغ می گردد.
- اضافه کاری: تعداد ساعت اضافه کاری که کارگر به کار مشغول است که ضمن رعایت موازین وزارت کار برای محاسبه آن هر ساعت کار عادی در 4/1 ضرب می شود.
- حق مسکن: یکی از مزایای اجباری بوده که کارفرما علاوه بر حقوق به کارگر ماهیانه پرداخت می نمایدو مبلغ آن 400.000 ريال می باشد.
- حق بن و خوار و بار: یکی از مزایای اجباری بوده که کارفرما علاوه بر حقوق به کارگر ماهیانه پرداخت می نمایدو مبلغ آن 1.100.000 ريال می باشد.
- حق اولاد: طبق قانون برای هر اولاد به میزان 3 برابر حقوق پایه حق اولاد تعلق می گیرد، البته کارگر باید حداقل 2 سال سابقه بیمه داشته باشد.
- حق مأموریت: زمانی که کارگر در مأموریت به سر می برد، حداقل به ازای هر روز مأموریت معادل 2 روز حقوق حق مأموریت دریافت می نماید.
- سایر مزایا: که شامل بر موارد فوق الذکر است، هر شرکتی بنا بر نوع کار و سیاست خود نسبت به پرداخت مزایای مختلف اقدام نماید.
- بیمه سهم کارفرما: هر کارفرما بابت هر کارگر به میزان 23% حقوق و مزایا و پس از کسر کسورات قانونی باید همراه با 7% بیمه کارگری لیست بیمه به سازمان پرداخت نماید.
- بیمه سهم کارگر: از هر کارگر به میزان 7% حقوق و مزایا و پس از کسر کسورات قانونی، توسط کارفرما که در پایان ماه بعد همراه با لیست بیمه به سازمان پرداخت می شود.
- مالیات: حقوق هر ساله توسط سازمان امور مالیاتی بخشی از حقوق از مالیات معاف اعلام شده و برای مابقی آن طی جدول مالیات با درصد های مختلف تعیین می شود. که حسابدار حقوق و دستمزد ضمن محاسبه این مالیات، طی لیست مالیات حقوق، هر ماهه نسبت به ارسال آن اقدام می نماید.
- مساعده: هر ماه یکی از کسورات حقوق کارگر میزان مساعده دریافتی این شخص می باشد.
- وام: وام دریافتنی توسط کارگر که هر ماه یک قسط آن از حقوق کسر می شود.
- حقوق پرداختنی: زمانی که کسورات حقوق از جمع حقوق و مزایای کارگر کسر شود به خالص حقوق یا حقوق پرداختنی می رسیم.
قبل از ثبت سند حسابداری حقوق و دستمزد، حسابدار بایستی لیست حقوق را بر اساس مزایا و کسورات ذکر شده تنظیم نموده و سپس سند حسابداری حقوق و دستمزد صادر نماید.
نکته: هزینه حقوق هر ماه بایستی ثبت گردد و تاریخ این سند روز آخر هر ماه می باشد. ملاک ثبت هزینه حقوق، تاریخ پرداخت آن نمی باشد و به محض خاتمه هر ماه، در روز پایانی سند حقوق ثبت می گردد.
نمونه جهت سند حسابداری خرید و فروش با فرض تسویه نقدی:
نمونه جهت سند حسابداری ثبت حقوق و دستمزد:
آموزش ثبت حسابداری پیمانکاری
شرکتهای پیمانکاری برای کارفرمایان، کار انجام می دهند و کارکرد ایشان بصورت ماهیانه در قالب صورتحساب به کارفرما ارائه می شود و پس از طی مراحل لازم از طرف کارفرما صورت وضعیت صادر می شود. در واقع صورت وضعیت همان درآمد می باشد.
شرکت های پیمانکاری هنگام شروع و قبل از شروع پیمان تعدادی ثبت حسابداری دارند که در زیر به آن ها پرداخته می شود.
آموزش ثبت حسابداری پیمانکاری و نمونه ثبت سند حسابداری آن در مراحل مختلف:
1-مرحله شرکت در مناقصه و خرید اسناد مناقصه:
هزینه های مالی………
بانک…………..
بابت خرید اسناد مناقصه
2-مرحله قبولی در مناقصه:
الف) هنگام ارائه مدارک تعهدی حسن انجام کار: در این مرحله که بانک مبلغی را از شرکت بصورت سپرده، ثابت نگه میدارد و وجهی هم به عنوان کارمزد برداشت می نماید.
حسابهای انتظامی………..
طرف حساب انتظامی………….
بابت ارائه ضمانت نامه به بانک
هزینه مالی……………….
بانک……………….
بابت کارمزد صدور ضمانت نامه
سایر حسابهای دریافتنی………………
بانک……………
بابت مبلغ ودیعه صدور ضمانت نامه
3- مرحله دریافت وام از کارفرما: بعضی از پیمانکاران هنگام شروع کار، اقدام به دریافت وام از کارفرمایان می نمایند که ثبت آن بصورت:
بانک…………
پیش دریافتها………….
بابت پیش دریافت وام از کارفرما
4- مرحله انجام هزینه در پروژه: پیمانکار در جهت اجرای پروژه اقدام به هزینه هایی مانند مواد و مصالح، حقوق و دستمزد، پیمانکاران دست دوم، ماشین آلات و هزینه های عمومی می نماید که ثبت کلی آنها در حساب پروژه در جریان تکمیل ثبت می شود.
پروژه در جریان تکمیل…………..
بانک………….
5- مرحله دریافت درآمد: زمانی که برای پیمانکار در جهت پیشرفت کار صورت وضعیت صادر می شود. این صورت وضعیت به منزله درآمد بوده که این درآمد پس از کسر کسورات پرداخت می شود. کسورات هر صورت وضعیت شامل: بیمه پروژه، سپرده حسن انجام کار، پیش دریافتها.
ثبت کلی دریافت صورت وضعیت بصورت:
بانک……
سایر حسابهای دریافتنی………
پیش پرداخت بیمه……..
پیش دریافتها…………
صورت وضعیت تأیید شده…………..
بابت صدور صورت وضعیت