پر دیس فناوری کیش_طرح مشاوره متخصصین صنعت و مدیریت_گروه فنی و مهندسی
حلال(شیمی):
به ماده‌ای که بخش عمدهٔ یک محلول را تشکیل می‌دهد حَلّال می‌گویند. هر محلول دست کم از دو بخش حلّال و حل شونده تشکیل شده‌است.
جزئی که حل شونده را در خود حل می‌کند و معمولاً درصد بیش‌تری از محلول را تشکیل می‌دهد حلّال نام دارد. در محلول آب نمک، آب حلّال و نمک خوراکی حل شونده‌است. اغلب محلول‌های موجود در طبیعت شامل یک حلال و چند مادهٔ حل شونده هستند. آب دریا نمونه‌ای از این محلول هاست.
آب فراوان‌ترین و رایج‌ترین حلّال شناخته شده‌است. این حلّال ترکیب‌های یونی و کووالانسی بسیاری را در خود حل می‌کند. محلول‌هایی که حلّال آن‌ها آب است، محلول آبی نامیده می‌شوند. آب و محلول‌های آبی نقش مهمی در زندگی روزانه دارند. اغلب فرایندهای زیست شیمیایی از قبیل هضم، جذب و سوخت وساز مواد غذایی در محلول آبی انجام می‌شود. در صنایع شیمیایی تعداد زیادی از واکنش‌ها در محیط آبی صورت می‌گیرد. گرچه آب مهم‌ترین حلال شناخته شده‌است، اما حلّال‌های مهم دیگری نیز وجود دارد. هگزان، اتانول و استون سه نمونهٔ مهم از حلال‌های آلی هستند، به محلول حاصل از حلال‌های آلی محلول غیر آبی می‌گویند.
حلال‌ها در چهار زیرگروه دسته‌بندی می‌شوند که عبارتند از: الف) آب ب) حلّال‌های هیدروکربنی ج) اسیدها د) قلیاها (بازها)
آب
مولکول آب(HOH) هم اتم هیدروژن و هم عامل OH- دارد؛ بنابراین هم باز و هم اسید و از این رو از لحاظ شیمیایی خنثی است. آب خالص یا آب مقطر اسیدها، قلیاها، نمک‌های فلزی، صمغ‌های گیاهی، چسب‌های قوی (مانند: سریشم، چسب کازیین، چسب نشاسته، چسب اوره فرمالیدیید و ملامین فرمالیدیید)، سریش، رنگ پلاستیک و الکلها را در خود حل می‌کند.
حلال‌های آلی (غیر آبی)
هیدروژن و کربن عناصر اصلی این حلال‌ها می‌باشند و شامل 10 نوع می‌باشند:
- الکلها ROH (که خود ۵ نوع اند)
- استرها
- اترها خطی و یا حلقوی
- استون یا دی متیل کتون CH3COCH3
- بنزن C6H6
- تولوئن (متیل بنزن) C6H5-CH3
- زایلین (دی متیل بنزن) 2(C6H4(CH3
- کلروفرم CHCL3
- تتراکلروکربن CCL4
- تربانتین C10H16
حلال‌های ترپنی
از قدیمی‌ترین گونه حلال‌ها می‌باشد که از درختان کاج و صنوبر به دست می‌آیدو در گذشته مصرف بسیار زیادی در ساخت رنگ‌های ساختمانی، ورنی‌ها و رنگ‌های هنری داشته‌اند. اما امروزه به علت گران‌قیمت بودن روش تهیه، حلالیت کم، کندی سرعت تبخیر و بوی تند، آن‌ها با حلال‌های هیدروکربنی که از مواد نفتی به دست می‌آیند و ارزان قمت تر هستند جایگزین شده‌اند. علاوه بر صنایع رنگ‌سازی در هنر عکاسی نیز مورد استفاده فرار می‌گیرند و مشتمل بر تربانتین، دی پنتن، روغن کاج و صنوبر هستند.
اتانول
اتانول بیشترین کاربرد در آزمایش‌های علمی را دارد. اما به علت قابلیت حل شدن در آب و اتر در رزین‌های طبیعی مانند شلاک، پلی وینیل استات PVA، پلی وینیل بوتیرال، استرهای رزینی، رزین‌های کیتونی و غیره به کار برده می‌شود. از اتانول به عنوان حلال، میکروب کش، ضد یخ، سوخت، مادهٔ کسل‌کننده در صنایع پتروشیمی، داروسازی و غیره استفاده می‌شود.