مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: در خراسان جنوبی بالغ بر ۴۵ غار با همکاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان شناسایی شده است.
حسن اکبری اظهار کرد: غار که به طور عام به حفره‌های زیرزمینی که حداقل با یک دهانه به سطح زمین راه داشته باشد، اطلاق می‌شود و می‌تواند به صورت طبیعی و یا مصنوعی ایجاد شده باشد، با حیات انسان در زیستکره پیوند خورده است.
وی افزود: امروزه نیز غارها به عنوان پدیده های طبیعی از منظر زمین شناسی، زیست شناسی، تاریخی و باستان شناسی، طبیعت گردی و ورزشی مورد مطالعه، اکتشاف و بهره برداری قرار می‌گیرند.
وی با بیان اینکه بیشترین تعداد غارهای شناسایی شده در شهرستان قاین قرار دارند، اظهار کرد: غار بتون سرایان از جمله عمیق‌ترین غارهای استان و غار چنشت نیز از حیث کشف آثاری متعلق به هزاره‌های دوم و سوم پیش از میلاد از جمله ظروف سفالی و نیز آثاری متعلق به دوران اسلامی در این غار از ارزش حفاظتی بالایی برخوردارند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی با بیان اینکه باید دست کاری‌ها در غار به حداقل ممکن برسد تا ماهیت طبیعی غارها حفظ شود، تصریح کرد: جاذبه‌های زمین شناسی منحصر به فرد غارها، شرایط خاص زیستی و تنوع زیستی کاملا بومی آنها، وجود بقایای فسیلی مهره داران، آثار باستانی و تاریخی ارزشمند و نقوش صخره‌ای و دیوار نوشته‌های متعلق به ده‌ها هزار سال پیش و در نهایت شوق ورزشکاران و غارنوردان حرفه‌ای برای پیمایش و کشف دالان‌های تودرتو و تاریک و رعب انگیز غارها در اعماق زمین، ما را به تلاش برای کشف اطلاعات بیشتر در مورد این میراث‌های طبیعی ارزشمند سوق می‌دهد.
اکبری بیان کرد: تنوع زیستی منحصر به فرد غارها به عنوان اکوسیستم های کاملا خاص و وجود گروه‌های مختلف حشرات که نقش اساسی در زنجیره حیات دارند، اهمیت آنها را بیشتر کرده و با دست کاری و تخریب غارها حیات این موجودات به خصوص خفاش‌ها با نقش منحصر به فرد در گرده افشانی و وابستگی حیات خفاش‌های حشره خوار به عنوان آفت زدای طبیعی محصولات کشاورزی و مراتع طبیعی، به خطر می‌افتد.
وی افزود: مهم‌ترین جنبه زمین شناختی غارها ارتباط آنها با منابع آب زیرزمینی است؛ بسیاری از غارهای دنیا وکشور ما در مناطق کارستی و در ارتباط با جریانات آب زیرزمینی تشکیل شده‌اند، از این رو حفاظت از غارها در برابر تخریب و آلودگی‌های انسان زاد از اهمیت دوچندان برخوردار است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی با اشاره به اینکه بر خلاف تصور غارها فاقد حیات نیستند، تصریح کرد: اگرچه از نقطه نظر زیست شناسی در شرایط محیطی حاکم بر غارها انتظار تنوع زیادی نمی‌رود.
اکبری ادامه داد: نبود نور و منبع انرژی، حضور گونه‌های اتوتروف را غیر ممکن و یا محدود به زون نورگیر غار می‌کند؛ البته گونه هایی از باکتری‌های تولید کننده شیمیایی در اعماق غارها شناسایی شده‌اند.
وی افزود: تنوع زیستی غارها معمولا شامل گونه‌هایی از چهار گروه عمده گیاهان، جانوران و قارچ‌ها و باکتری‌هاست و توزیع این تنوع در بخش‌های مختلف ساختاری غار براساس میزان ارتباط با محیط خارج به ویژه دریافت نور و تبادل دمایی تقسیم می‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی یادآور شد: با توجه به اینکه غارها بخشی از اکوسیستم فعال در هر منطقه بوده و در ارتباط تنگاتنگ با دیگر عوامل محیطی هستند، نقش بسزایی در پایداری محیط زیست آن منطقه ایفا می‌کنند که تلاش همگانی و فرهنگ‌سازی برای حفظ طبیعت آنها الزامی است.
1399/7/7