پردیس فناوری کیش- طرح مشاوره متخصصین صنعت ومدیریت-زیست فناوری
تولد رویانا اولين گوسفند شبيه‌سازي شده خاورميانه در هشتم مهرماه سال 85 انجام شد.
رویاناطليعۀ حركت نوين دانش بيوتكنولوژي كشور در جهت توليد داروي‌هاي نوتركيب بود.
رويانا زندگي خود را همانند دیگر حيوانات شبيه سازي شده در لوله‌هاي آزمايشگاهي آغاز كرد .
زماني كه رویانا اولین حیوان شبیه سازی شده توان تكوين طبيعي خود را روز هفتم زندگي آزمايشگاهي خود اثبات كرد .به رحم مادر جایگزین خود منتقل شد .
دوران آبستني مادر رويانا پنجاه روز بعد از انتقال جنين قطعی شد.
دوران آبستنی 147 روزه خود را در رحم مادر رضاعی سیاه رنگ بختیاری خود طی کرد.
رویانای زیبا حنایی – سفید دو‌رگه که به‌واسطه شکل ظاهری با دیگر بزهای گله متمایز بوده است.
رویانا با عمل سزارين متولد شد. به‌رغم شرايط ناپايدار بدو تولد توانست زندگي خود را به صورت يك بره سالم و شاداب آغاز کند.
هدف نهایی تحقیقات دامنه دار دستیابی به توانمندی داخلی در تولید داروهای نوترکیب
است.
جهت نیل به این هدف مراحل متعددی لازم است به این شرح طی شود:
1. تولید جنین های آزمایشگاهی پستانداران با تکنیک‌های لقاح خارج رحمی:
طی این مرحله، تخمک‌های نابالغ از تخمدان‌های کشتارگاهی در آزمایشگاه بالغ و پس از انجام لقاح با اسپرم و طی عملی موسوم به لقاح آزمایشگاهی (IVF) منجر به تولید جنین‌هایی میشود .
پس از انتقال به رحم حیوانات گیرنده منجر به تولد حیوانات حاصل از لقاح خارج رحمی می‌گردد. دستاوردهای پژوهشکده رویان در این زمینه تولد انواع مختلف پستانداران مزرعه‌ای اعم از گاو، گوسفند و بز است.
2. تولید جنین‌های شبیه‌سازی شده:
برای این کار، هسته‌ی تخمک‌های حاصل از تخمدان‌های کشتارگاهی پس از بلوغ آزمایشگاهی، خارج میشود .
سپس هسته سلول پوستی حاصل از یک حیوان مورد نظر جایگزین آن میشود.
جنین های حاصل از این عمل پس از طی دوره هفت روزه کشت آزمایشگاهی به درون رحم حیوانات گیرنده منتقل می‌گردد .
دستاورد پژوهشکده رویان در این زمینه تولد اولین پستانداران مزرعه ای شبیه سازی شده گاو، گوسفند و بز است.
لازم به ذکر است که علی‌رغم بیش از چهل مورد آبستنی موفق گاو شبیه سازی شده.
شاهد دو تولد زودرس بوده‌ایم که امیدواریم آبستنی های بعدی منجر به تولد موفق شود.
3. تولید رده‌های سلولی تراریخت حاوی ژن t P A:
در این راستا، ژن t P A ، پس از جداسازی از ژنوم انسانی و تغییر ساختاری ژنتیکی، درون سلول موردنظر وارد میشود.
به گونه‌ای که ژن مورد نظر در ارائه ژن‌های دخیل در شیرواری قرار گیرند و پس از طی مراحل شبیه سازی، جنین‌های تراریختی به‌وجود می‌آید .
جنین تولید شده قابل انتقال به رحم حیوانات گیرنده جهت تولید حیوانات شبیه سازی شده بود.
تراریخت با توان تولید داروی ضد سکته قلبی (t P A) در شیر است.
سلول‌های تراریخت در پژوهشکده رویان با موفقیت تولید و خالص سازی شده .
امید است که طی روند شبیه سازی بتوان در آینده نزدیک شاهد تولد موجودات تراریخت موردنظر باشیم.
اگرچه در پژوهشکده رویان پروژه‌ی تولید حیوانات تراریخت در گاو پایه‌گذاری شده و موفقیت‌هایی نیز حاصل شده است .
به علت طولانی بودن دوره آبستنی گاو که همراه با مشکلات متعددی است و نیز هزینه های بالای شبیه سازی گاو، ادامه پروژه در گونه‌ی بز دنبال شده است.
براساس اطلاعات موجود، تاکنون فقط در چند کشور معدود از جمله آمریکا، انگلستان، کانادا و چین شبیه سازی بز انجام شده است .
پژوهشگران جهاد دانشگاهی در پژوهشکده رویان امیدوارند که با سعی و تلاش و نیز حمایت مسئولان امر، پروژه تولید داروهای نوترکیب نیز از این طریق به ثمر برسد.
سلامت رويانا نه تنها مهر تاييدي بر توانمندي فناوری شبيه‌سازي محققان كشور بود، بلكه محرك و دست‌مايۀ اصلي ادامۀ تحقيقات گسترده در جهت انتخاب بهترين گونۀ پستاندار اهلي برای شبيه سازي با هدف توليد داروهاي نوتركيب بود.
در اين راستا اگر چه شبيه سازي موفق در گاو با تجربۀ تلخ از دست رفتن دو گوسالۀ شبیه‌سازی شده «بنيانا» و «تامينا» همراه شد.
تجربۀ كاملا موفق و چشمگير تولد بزغاله‌هاي شبیه‌سازی شده موسوم به «حنا» نشانة آن بود كه گونۀ بز بهترين گزينه برای توليد حيوانات شبيه‌سازي شدۀ تراريخت است.
نهایتا، تولد موفقیت‌آمیز بزغاله‌های تراریخته حاوی ژن تولید فاکتور 9 انعقاد خون انسانی زنجیرۀ موفقیت‌های کشور در زمینۀ فناوری تولید حیوانات تراریخته را کامل کرد.
رويانا سومين سال زندگي خود را با دردهاي مزمن و نامشخص در ناحیۀ بطني آغاز کرد . معاينات مكرر انجام شده توسط تيم دامپزشكي قادر به تبیين عارضۀ خاصي نشد.
با اين حال ادامۀ روند تحليل این حيوان به همراه عدم تشخيص یک ضايعۀ خاص، نگرانی‌هاي موجود در زمينۀ وجود سندروم مرگ زودرس حيوانات شبیه‌سازی شده را تشديد می‌كرد.
با اين وجود گرچه ارائۀ درمان‌هاي حمايتي، شدت روند تحليل رويانا را تقليل می‌داد . ولي قادر نبود از شدت رنج ناشی از بيماري رويانا بكاهد.
در آخرين بررسي تصميم گرفته شد که رویانا نیز مانند «دالي» با مرگ آسان از تحمل زجر بيماري رهانیده شود.
گرچه معاينات اوليه پس از مرگ رویانا، احتمال نارسايي مزمن كبدي با علت نامشخص را مطرح مي‌کند.
مطالعات كامل ممكن است بتواند علت اصلي تحليل جسمی حيوان را مشخص كند.
جسد رويانا، اولین حیوان شبیه‌سازی شده خاورمیانه، پس از تاکسیدرمی در پژوهشگاه رویان نگهداری میشود تا براي هميشه به عنوان نماد توانمندي دانش بيوتكنولوژي كشور در معرض ديد همگان باشد.
اگر چه رويانا تولد خود را مديون فناوری شبيه سازي بود .
ولي دانش نوين بيوتكنولوژي كشور جهش عظيم خود را مديون اعتبار و نيروي برخاسته از نام رويانا مي‌داند.
